بررسی عملکرد و اجزای عملکرد گل، درصد اسانس و برخی صفات مرفولوژیک و فنولوژیک 48 اکسشن مختلف گل‌محمدی (rosa damascena mill.) در استان کرمانشاه

در این تحقیق، تعداد 48 اکسشن گل‌محمدی (rosa damascena mill.) از نواحی مختلف ایران (11 اکسشن بومی کرمانشاه و 37 اکسشن از استان‌های دیگر کشور) در آزمایشی با طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقاتی مهرگان استان کرمانشاه در سال‌های 1385-1390 کشت شدند و صفات عملکردی، مرفولوژیک و فنولوژیک آنها مورد مطالعه قرار گرفت. هر کرت آزمایشی مشتمل بر سه پایه با فاصله 3 متر × 3 متر بود. آبیاری قطره‌ای هر 10 روز یک‌بار انجام شد. همچنین، کودهای شیمیایی و سموم در مزرعه استفاده نشدند. صفات مورد نظر بعد از استقرار نهال‌ها در سال‌های سوم الی پنجم ثبت و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد که تمام صفات مورد بررسی در بین سال‌های آزمایش و در بین اکسشن‌های مختلف، تفاوت معنی‌داری (p<0.01) داشتند. واریانس اثر متقابل اکسشن × سال در تمام صفات معنی‌دار بود (p<0.01). با توجه به نتایج می‌توان اکسشن‌های کرمانشاه کدهای 10، 11، 2 و 3، کردستان 1 و اصفهان کدهای 7 و 4 را به‌عنوان اکسشن‌های سازگار و دارای عملکرد گل و اسانس مناسب جهت کشت در شرایط آب و هوایی استان کرمانشاه معرفی کرد.

Study on yield and flower yield components, essential oil percentage, and some morphological and phenological traits in 48 different accessions of damask rose (Rosa damascena Mill.) in Kermanshah province

Forty eight damask rose (Rosa damascena Mill.) accessions from different parts of Iran (11 native accessions of Kermanshah and 37 accessions from other provinces of the country) were cultivated in a randomized complete block design with three replications in Mehregan research station, Kermanshah province in 20062011 and their yield, morphological, and phenological traits were studied. Each experimental plot consisted of three individual plants with a distance of 3 m × 3 m. The drip irrigation was carried out once every 10 days. Also, the chemical fertilizers and pesticides were not used in the field. The desired traits were recorded and analyzed after the seedlings establishment in the third to fifth years. The results of combined analysis of variance showed that all the studied traits were significantly different (P<0.01) between the experimental years and between the different accessions. The variance of accession × year interaction in all the traits was significant (P<0.01). According to the results, the accessions Kermanshah codes 10, 11, 2, and 3, Kurdistan 1, and Isfahan codes 7 and 4 could be introduced for the cultivation in the climatic conditions of Kermanshah province as the compatible accessions with suitable flower and essential oil yield.