مقایسه اثر افزودنی‌های گیاهی با آنتی‌بیوتیک محرک رشد بر صفات تولیدی، فراسنجه‌های بیوشیمیایی و آنزیم‌های کبدی سرم جوجه‌های گوشتی

این آزمایش برای مقایسه اثرهای چهار افزودنی گیاهی تجاری و یک آنتی‌بیوتیک محرک رشد (ویرجینیامایسین) بر عملکرد، برخی فراسنجه‌های بیوشیمیایی خون و فعالیت آنزیم‌های کبدی سرم جوجه‌های گوشتی انجام شد. تعداد 900 قطعه جوجه خروس گوشتی یک‌روزه (سویه راس 308) در قالب طرح کاملاً تصادفی با پنج تیمار و شش تکرار 30 قطعه‌ای مورد استفاده قرار گرفتند. تیمارهای آزمایشی شامل: جیره‌های حاوی نوی‌هرب®، بیوسنس® و بایواسترانگ® (هر یک به میزان 100 گرم در تن خوراک)، جیره دارای نوی‌گرو® (1000 گرم در تن خوراک) و جیره حاوی ویرجینیامایسین (100 گرم در تن خوراک) به‌عنوان کنترل مثبت بودند. مقدار خوراک مصرفی، وزن بدن، درصد تلفات، ضریب تبدیل غذایی و شاخص اروپایی مرغ گوشتی در دوره 1 تا 42 روزگی محاسبه شد. در سنین 28 و 42 روزگی، از چهار پرنده به ازای هر تکرار خون‌گیری بعمل آمده و فراسنجه‌های خونی شامل: غلظت پروتئین کل، اسید اوریک، آلبومین، گلوکز، تری‌گلیسرید، کلسترول، لیپو‌پروتئین کم‌چگالی (ldl)، لیپوپروتئین پرچگالی (hdl) و فعالیت آنزیم‌های گاماگلوتامیل ترانسفراز، آلانین آمینوترانسفراز، آسپارتات آمینوترانسفراز و آلکالین فسفاتاز سرم اندازه‌گیری شدند. نتایج نشان داد که اثرهای افزودنی‌های گیاهی مورد آزمایش بر عملکرد و شاخص اروپایی مرغ گوشتی در مقایسه با آنتی‌بیوتیک معنی‌دار نبود. غلظت فراسنجه‌های خون و فعالیت آنزیم‌های کبدی سرم در سنین 28 و 42 روزگی تحت‌ تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت. براساس این نتایج، افزودنی‌های مورد ارزیابی می‌توانند بدون اثرگذاری منفی بر عملکرد و فراسنجه‌های بیوشیمیایی سرم جوجه‌های گوشتی جایگزین مناسبی برای آنتی‌بیوتیک محرک رشد باشند.

Comparison of herbal additives effects with growth-promoting antibiotic on productive traits, biochemical parameters and serum hepatic enzymes of broilers

This study aimed at comparing the effects of four commercial herbal additives and a growthpromoting antibiotic (virginiamycin) on the productive traits, some blood biochemical parameters, and serum hepatic enzymes activity of broilers. Nine hundred one dayold male broilers (Ross 308 strain) were used in a completely randomized design with five treatments and six replicates of 30 birds. The experimental treatments included the diets containing Noviherb®, Bioessence®, and Biostrong® (each at a rate of 100 g ton1 of diet), diet containing Novigrow® (1000 g ton1 of diet), and diet containing virginiamycin (100 g ton1 of diet) as positive control. The amount of feed intake, body weight, mortality percentage, feed conversion ratio, and European broiler index were measured during 1 to 42 days of broilers age. At the 28 and 42 days of age, the blood samples were taken from four birds per replicate and the blood parameters including the concentration of total protein, uric acid, albumin, glucose, triglyceride, cholesterol, lowdensity lipoprotein (LDL), and highdensity lipoprotein (HDL) and the activity of gammaglutamyl transferase, alanine aminotransferase, aspartate aminotransferase, and alkaline phosphatase serum enzymes were measured. The results showed that the effects of tested herbal additives on the performance and European broiler index were not significant in comparison with the antibiotic. The concentration of blood parameters and the activity of serum liver enzymes at the 28 and 42 days of age were not affected by the experimental treatments. Based on these results, the additives evaluated could be suitable alternatives to the growthpromoting antibiotics without adversely affecting the performance and serum biochemical parameters of broilers.