خصوصیات مورفولوژیکی و غلظت فنل کل گیاه دارویی سرخارگل (echinacea purpurea l.) تحت ‌تاثیر منابع مختلف نیتروژن

عناصر‌ غذایی به‌عنوان مهم‌ترین عامل موثر بر صفات مورفولوژیکی و ترکیب‌های ثانویه در گیاهان دارویی مطرح می‌باشند. روش تغذیه گیاه در جذب موثر این عناصر، اهمیت بسیاری دارد. به‌منظور ارزیابی تاثیر منابع مختلف نیتروژن شامل اوره، نانو کود نیتروژن و آمینواسیدها بر خصوصیات مورفولوژیکی و غلظت ترکیب‌های پلی‌فنولی گیاه سرخارگل (echinacea purpurea l.)، آزمایشی بر پایه فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در 27 تیمار و چهار تکرار، انجام گرفت. تیمارهای آزمایشی شامل کود اوره در سه سطح 0، 100 و 200 کیلوگرم در هکتار، محلول‌پاشی با نانوکودنیتروژن در سه سطح 0، 1 و 3 گرم در لیتر و محلول‌پاشی با آمینواسید تجاری فرمولایف در سه سطح 0، 1 و 3 گرم در لیتر بودند. صفات در زمان گلدهی کامل گیاه اندازه‌گیری شدند. نتایج نشان داد که بیشترین مقدار وزن تر و خشک برگ و وزن تر ریشه در تیمار سه گرم در لیتر نانوکود نیتروژن و بیشترین مقدار وزن خشک اندام‌هوایی در تیمار ترکیبی یک گرم در لیتر نانوکود نیتروژن و سه گرم در لیتر آمینواسید به‌دست آمد. اکثر صفات گیاه در روش محلول‌پاشی با نانوکودنیتروژن و آمینواسید نسبت به کوددهی اوره افزایش یافتند. اثر کودهای مختلف نیتروژنی بر غلظت فنل کل گیاه نیز معنی‌دار شد. بیشترین میزان فنل کل مربوط به تیمار همزمان 200 کیلوگرم برهکتار اوره، 3 گرم در لیتر نانوکودنیتروژن و یک گرم در لیتر آمینواسید بود. به‌طور کلی نتایج نشان داد که تغذیه گیاه سرخارگل با کودهای نیتروژنی توانست صفات موفولوژیکی و غلظت فنل کل در گیاه را افزایش دهد.

Morphological characteristics and total phenol concentration in hydroalcoholic extract of Echinacea purpurea L. influenced by different nitrogen sources

The nutrients are considered as the most important factor affecting morphological traits and secondary compounds in the medicinal plants. The method of plant nutrition is very important in the effective absorption of these elements. To evaluate the effects of different nitrogen sources including urea, nitrogennanofertilizer, and amino acids on the morphological characteristics and concentration of polyphenolic compounds of Echinacea purpurea L., a factorial experiment was conducted in a completely randomized design with 27 treatments and four replications. The experimental treatments included the urea fertilizer at three levels of 0, 100, and 200 kg ha1, foliar application with nitrogennanofertilizer at three levels of 0, 1, and 3 g l1, and foliar application with commercial amino acid Fermolife at three levels of 0, 1, and 3 g l1. The traits were measured at the full flowering stage of plants. The results showed that the highest amount of fresh and dry weight of leaves and fresh weight of roots was obtained in the 3 g l1 nitrogennanofertilizer treatment and the highest amount of aerial parts dry weight was measured in the combined treatment of 1 g l1 nitrogennanofertilizer and 3 g l1 amino acids. Most of the plant traits were increased by the foliar application of nitrogennanofertilizer and amino acids compared to the urea fertilizer use. The effect of different nitrogen fertilizers on the concentration of polyphenolic compounds in the plant was also significant. The highest amount of total phenol was obtained in the simultaneous application of 200 kg ha1urea, 3 g l1 nitrogennanofertilizer, and 1 g l1 amino acids treatment. Overall, the results showed that feeding E. purpurea with the nitrogen fertilizers could improve the morphological traits and total phenol concentration in the plant.