تاثیر نانوکود روی و اسید سالیسیلیک بر عملکرد و اجزای عملکرد رازیانه (foeniculum vulgare mill.) در شرایط تنش خشکی

به‌منظور بررسی تاثیر سطوح مختلف تنش خشکی، محلول‌پاشی نانوکود روی و اسید سالیسیلیک بر عملکرد و اجزای عملکرد رازیانه (foeniculum vulgare mill.) آزمایشی در دو سال 1397 و 1398 در استان همدان، شهرستان رزن، روستای سلطان‌آباد به‌صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. عامل اصلی شامل رژیم‌های آبیاری در سه سطح بدون تنش، تنش متوسط و تنش شدید کم‌آبی بود که به‌ترتیب در سطوح مذکور آبیاری پس از 50، 75 و 100 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس a انجام شد. عامل فرعی شامل نانوکود در دو سطح (بدون کود و محلول‌پاشی نانوکود روی) با محلول‌پاشی اسید سالیسیلیک در چهار سطح (صفر، دو، چهار و شش میلی‌مولار) بود که به‌صورت فاکتوریل در کرت‌های فرعی قرار گرفت. تنش خشکی سبب کاهش تعداد چتر در بوته، تعداد چترک در چتر، تعداد دانه در چترک، وزن هزاردانه و عملکرد دانه و افزایش درصد اسانس شد. بیشترین تعداد چترک در چتر از تیمار تنش خشکی 100 میلی‌متر، همراه با کاربرد نانوکود روی و اسیدسالیسیلیک با غلظت چهار میلی‌مولار بدست آمد. کاربرد نانوکود روی در سطوح آبیاری 50، 75 و 100 میلی‌متری به‌ترتیب سبب افزایش 14، 3.5 و 4.5 درصد عملکرد دانه شد. غلظت‌ شش میلی‌مولار اسید سالیسیلیک بیشترین درصد اسانس (2.8%) را داشت. کاربرد نانوکود روی در سطوح آبیاری 50، 75 و 100 میلی‌متری به‌ترتیب سبب افزایش 6، 2.9 و 9.9 درصدی میزان اسانس شد.

Effects of zinc nanofertilizer and salicylic acid on yield and yield components of fennel (Foeniculum vulgare Mill.) under drought stress conditions

To investigate the effects of different levels of drought stress, and foliar application of zinc nanofertilizer and salicylic acid on the yield and yield components of fennel (Foeniculum vulgare Mill.), a splitplot factorial experiment was conducted in a randomized complete block design with three replications in the village of Sultanabad, Razan city in Hamadan province in two years, 2018 and 2019. The main factor included the irrigation regime at three levels of irrigation after 50 (no stress), 75 (moderate stress), and 100 (severe stress) mm evaporation from Class A evaporation pan and the subfactors consisted of foliar application of zinc nanofertilizer at two levels (without fertilizer and zinc nanofertilizer spray) and salicylic acid at four levels (0, 2, 4, and 6 mM). The drought stress decreased the number of umbels per plant, number of umbellules per umbel, number of seeds per umbellule, 1000seed weight, and grain yield and increased the percentage of essential oil. The highest number of umbellules per umbel was obtained in the severe drought stress treatment with the application of zinc nanofertilizer and salicylic acid with a concentration of 4 mM. The application of zinc nanofertilizer under no stress, moderate, and severe drought conditions increased the grain yield by 14, 5.3, and 4.5%, and the essential oil content by 6, 2.9, and 9.9%, respectively. The concentration of 6 mM salicylic acid had the highest essential oil percentage (2.8%).