اثر سیلیکون و نانوسیلیکون بر برخی ویژگی‌های مورفوفیزیولوژیک و فیتوشیمیایی گیاه نعناع فلفلی (mentha piperita l.) تحت تنش شوری

شوری یکی از مهم‌ترین تنش‌های غیرزنده محیطی و محدود‌کننده رشد و تولید گیاهان می‌باشد. از طرفی، سیلیسیوم (si) دومین عنصر فراوان در خاک است و موجب کاهش تنش‌های زیستی و غیرزیستی در گیاهان می‌گردد. بدین منظور، در این تحقیق، اثر سیلیکون و نانوسیلیکون (50 و 100 میلی‌گرم در ‌لیتر) بر برخی ویژگی‌های مورفوفیزیولوژیک و فیتوشیمیایی گیاه نعناع فلفلی (mentha piperita l.) تحت تنش شوری در سطوح مختلف کلرید‌سدیم (صفر، 50 و 100 میلی‌گرم در ‌لیتر) در گلخانه به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح آماری کاملا تصادفی در سه تکرار در سال 1398بررسی شد. نتایج نشان داد که تنش شوری به‌طور معنی‌داری موجب کاهش وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه و محتوای کلروفیل، فنل‌کل و پروتئین شد. فعالیت آنزیم‌های سوپراکسید دیسموتاز و پراکسیداز و درصد اسانس در سطوح مختلف شوری متفاوت بود. میزان پرولین نیز در اثر تیمار کلرید‌سدیم 100 میلی‌گرم در ‌لیتر به‌طور معنی‌داری افزایش یافت. تیمار گیاهان با سطوح مختلف سیلیکون و نانوسیلیکون موجب کاهش اثرات منفی تنش شوری در شاخص‌های مورد ارزیابی گردید. تیمار نانوسیلیکون100 میلی‌گرم در ‌لیتر بیشترین مهار اثرات تنش شوری بر شاخص‌های رشد، فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان و درصد اسانس را نشان داد. لذا با توجه به نتایج حاصل از پژوهش حاضر می‌توان محلول‌پاشی سیلیکون و نانوسیلیکون را جهت کاهش اثرات منفی تنش شوری در گیاه نعناع فلفلی توصیه نمود.

Effects of silicon and nano-silicon on some morpho-physiological and phytochemical traits of peppermint (Mentha piperita L.) under salinity stress

Salinity is one of the most important abiotic environmental stresses which restricts the growth and production of plants. On the other hand, silicon (Si) is the second most abundant element in the soil and alleviates the biotic and abiotic stresses in the plants. For this purpose, a greenhouse experiment was conducted as a factorial in a completely randomized statistical design with three replications to investigate the effects of silicon and nanosilicon (50 and 100 mg l1) on some morphophysiological and phytochemical properties of peppermint (Mentha piperita L.) under salinity stress at the different levels of sodium chloride (0, 50, and 100 mg l1) in 2019. The results showed that the salinity stress significantly reduced the fresh and dry weight of aerial parts and root, and chlorophyll, total phenol, and protein contents. The activity of superoxide dismutase and peroxidase enzymes and essential oil percentage differed at the different salinity levels. The amount of proline also increased significantly due to the sodium chloride treatment of 100 mg l1. The plants treatment with the different levels of silicon and nanosilicon reduced the negative effects of salinity stress on the evaluated indices. The nanosilicon treatment of 100 mg l1 showed the highest inhibition of salinity stress effects on the growth indices, antioxidant enzymes activity, and essential oil percentage. Therefore, according to the results of this research, the foliar application of silicon and nanosilicon could be recommended to reduce the negative effects of salinity stress on peppermint.