اثر کاربرد اسید جیبرلیک و اسید سالیسیلیک بر شاخص‌های مورفوفیزیولوژیکی و بازده اسانس گیاه سرخارگل (echinacea purpurea (l.) moench)

به‌منظور بررسی تاثیر محلول‌پاشی اسید جیبرلیک و اسید سالیسیلیک بر شاخص‌های مورفوفیزیولوژیکی، بیوشیمیایی و عملکرد گیاه دارویی سرخارگل echinacea purpurea (l.) moench این پژوهش طی سال‌های 1397 و 1398 به‌صورت آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه ایلام اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل غلظت‌های صفر، 100 و ppm200 اسید جیبرلیک و اسید سالیسیلیک و همچنین ترکیب آنها بود که به‌صورت محلول‌پاشی طی دوره رشد رویشی روی گیاه سرخارگل طی دو سال زراعی مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که تیمارها در هر دو سال بررسی باعث بهبود شاخص‌های مورد مطالعه در گیاه سرخارگل شدند، به‌طوری که بیشترین ارتفاع بوته، تعداد گل، وزن تر و خشک بوته در سال اول و دوم مربوط به تیمار اسید جیبرلیک ppm200 و بیشترین میزان کلروفیل کل و کاروتنوئید در هر دو سال بررسی مربوط به اسید جیبرلیک ppm100 بود. همچنین بیشترین قطر کاپیتول و وزن تر و خشک گل در سال اول و بیشترین محتوای آنتوسیانین در سال دوم مربوط به تیمار اسید جیبرلیک ppm200 بود. از سویی بیشترین قطر کاپیتول در سال دوم و بیشترین میزان آنتوسیانین سال اول نیز مربوط به اسید سالیسیلیک ppm100 بود. علاوه‌براین بیشترین وزن تر و خشک گل در سال دوم نیز مربوط به تیمار اسید سالیسیلیک ppm200 بود. بیشترین میزان اسانس گل، اسانس شاخساره و اسانس کل در سال اول و دوم در ترکیب اسید جیبرلیک ppm100 و اسید سالیسیلیک ppm100 بدست آمد. با توجه به اینکه افزایش عملکرد وزن خشک بوته و همچنین میزان اسانس از مهمترین اهداف این پژوهش هستند، برترین تیمار پیشنهادی در این پژوهش برای افزایش وزن خشک بوته تیمار اسید جیبرلیک ppm200 و برای افزایش میزان اسانس ترکیب اسید جیبرلیک ppm100 و اسید سالیسیلیک ppm100 است.

Effects of gibberellic acid and salicylic acid application on morphophysiological characteristics and essential oil yield of Echinacea purpurea (L.) Moench

To investigate the effects of foliar application of gibberellic acid (GA3) and salicylic acid (SA) on the morphophysiological, biochemical, and yield characteristics of Echinacea purpurea (L.) Moench, an experiment began as a factorial in a randomized complete blocks design with three replications at the research farm of Agriculture Faculty, Ilam University, Iran, by sowing the plants in 2018 and continued by evaluating the plant characteristics for the two consecutive years (2018 & 2019). The experimental treatments included the foliar spray of plants during vegetative growth period with GA3 (0, 100, and 200 ppm) and SA (0, 100, and 200 ppm) as well as their combinations. The results showed that the highest plant height, number of flowers, and fresh and dry weight of the plants (in both years) were obtained in the GA3200 ppm treatment and the highest amount of total chlorophyll and carotenoids (in both years) in the GA3100 ppm one. The highest capitol diameter and fresh and dry weight of flowers in the first year and the highest anthocyanins content in the second year were observed in the GA3200 ppm treatment. Also, the highest capitol diameter in the second year and the highest anthocyanins content in the first year were obtained in the SA100 ppm treatment. In addition, the highest fresh and dry weight of flowers in the second year was recorded in the SA200 ppm treatment. The highest essential oil amount of flowers, shoots (without flowers), and total essential oil (in both years) were obtained in the GA3100 ppm+SA100 ppm combination treatment. Considering that increasing the plant dry matter yield as well as essential oil content were the most important objectives of this study, the GA3200 ppm treatment for the plant dry weight increase and the GA3100 ppm+SA100 ppm combination treatment for the essential oil content increase could be suggested as the best treatments.