بررسی تنوع فنوتیپی و ژنوتیپی و تاثیر آبیاری تکمیلی بر عملکرد و اجزای عملکرد جمعیت‌های خاکشیر (descurainia sophia l.)

به‌منظور بررسی تنوع فنوتیپی و ژنوتیپی جمعیت‌های خاکشیر (descurainia sophia l.) و تاثیر آبیاری تکمیلی بر عملکرد و اجزای عملکرد آنها، آزمایشی در سال زراعی 1397-1396 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نراق به‌صورت اسپلیت ‌پلات در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. فاکتور اصلی آبیاری شامل دو سطح کشت دیم و یک مرحله آبیاری تکمیلی و فاکتور فرعی شامل 8 جمعیت خاکشیر همدان، اصفهان، چادگان اصفهان، مرکزی، ابوزیدآباد کاشان، بشرویه، نخجیروان و خمین بود. نتایج نشان داد آبیاری تکمیلی سبب افزایش عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیکی، تعداد خورجین، تعداد دانه در خورجین، وزن هزاردانه و تعداد ساقه فرعی شد. بین جمعیت‌های خاکشیر از نظر صفات مختلف تنوع بالایی وجود داشت. بیشترین عملکرد دانه در شرایط آبیاری تکمیلی و دیم به‌ترتیب در جمعیت‌های چادگان اصفهان و خمین با 499.1 و 359.1 کیلوگرم در هکتار مشاهده گردید. تجزیه خوشه‌ای به روش وارد، جمعیت‌های خاکشیر را به 4 گروه در شرایط دیم تقسیم کرد که جمعیت‌های همدان، اصفهان، بشرویه و خمین در گروه اول قرار گرفتند. گروه دوم به جمعیت نخجیروان اختصاص یافت. در گروه سوم جمعیت‌های مرکزی و ابوزیدآباد کاشان قرار گرفتند و گروه چهارم به جمعیت چادگان اصفهان اختصاص یافت. بیشترین وراثت‌‌پذیری عمومی مربوط به صفات عملکرد دانه و تعداد خورجین و به‌میزان 68.4% بود.

Study on phenotypic and genotypic variation and the effect of complementary irrigation on yield and yield components of Flixweld (Descurainia sophia L.) populations

To study the phenotypic and genotypic variation of Iranian flixweld (Descurainia sophia L.) populations and the effect of complementary irrigation on their yield and yield components, an experiment was conducted as a splitplot in a randomized complete block design with three replications in the research farm of Islamic Azad University, Naragh Branch, during 20172018 growing season. Irrigation at two levels of rainfed cultivation and cultivation with one complementary irrigation was considered as the main plot and flixweld populations at eight levels of Hamedan, Esfahan, Chadegan in Esfahan, Markazi, Abuzeid Abad in Kashan, Bashrouye, Nakhjiravan, and Khomein as subplots. The results showed that grain yield, biological yield, the number of siliqua, the number of grains per silique, 1000grain weight, and the number of substems increased by complementary irrigation. There was a high variation among flixweld populations in terms of different traits. The highest grain yield under complementary irrigation and rainfed conditions was observed in Chadegan and Khomein populations with 499.1 and 359.1 kg ha1, respectively. Cluster analysis divided flixweld populations into four groups under rainfed conditions. Populations Hamedan, Esfahan, Boshrouyeh, and Khomein were placed in the first group, Nakhjiravan in the second group, Markazi and Abuzeid Abad in the third group, and Chadegan in the fourth one. The highest broadsense heritability (68.4%) was obtained for grain yield and number of siliqua traits.