اثرهای زیستی عصاره‌های آقطی، گزنه، تمشک و سرخس عقابی روی کنه تارتن دو نقطه‌ای

بررسی کارایی ترکیب‌های گیاهی برای کنترل آفات، یکی از پژوهش‌های رو به گسترش در بیشتر سیستم‌های کشاورزی است. در این پژوهش کارایی عصاره آبی و اتانولی چهار گیاه آقطی (sambucus ebulus l.)، گزنه (urtica dioica l.)، تمشک (rubus fruticosus boiss.) و سرخس عقابی (pteridium aquilinum (l.) kuhn) روی ماده‌های بالغ کنه تارتن دو نقطه‌ای (tetranychus urticae) که یکی از مهمترین آفت‌های محصولات کشاورزی و گلخانه‌ای می‌باشد، بررسی شد. آزمایش‌ها شامل اثر کشندگی و دوام آن و اثر بازدارندگی تخم‌گذاری بودند. عصاره آبی تمشک اثر کشندگی روی این آفت نداشت و میزان مرگ و میر ناشی از عصاره آبی سه گیاه دیگر از 9.2 تا 49.8 درصد متغیر بود. مقدار lc50 عصاره‌های اتانولی آقطی، گزنه، سرخس عقابی و تمشک برای کنه‌های ماده بالغ به‌ترتیب 0.54، 0.82، 0.72 و mg/cm2 0.76 برآورد شد. در بررسی دوام کشندگی عصاره‌های اتانولی مشخص شد که عصاره گزنه تا 48 ساعت دوام بالایی داشت، بعد از آن به‌ترتیب عصاره‌های تمشک، آقطی و سرخس عقابی قرار گرفتند. کاهش تخم‌گذاری در کنه‌های تیمار شده با عصاره اتانولی تمشک (92.98% در بالاترین غلظت) بیش از سایر عصاره‌ها بود. نتایج این تحقیق نشان داد که عصاره‌های اتانولی کارایی مناسبی داشته و بررسی اثر کنترلی آنها در شرایط مزرعه‌ای، داده‌های کاربردی باارزشی در اختیار خواهد گذاشت.

Biological effects of Sambucus ebulus L., Urtica dioica L., Rubus fructicosus Boiss. and Pteridium aquilinum (L.) Kuhn) extracts against twospotted spider mite

The study of the plant compounds efficacy for pest control is one of the expanding researches in most agricultural systems. In this research, the efficacy of aqueous and ethanolic extracts of four plants including dwarf elder (Sambucus ebulus L.), common nettle (Urtica dioica L.), blackberry (Rubus fructicosus Boiss.) and eagle fern (Pteridium aquilinum (L.) Kuhn) was assessed against the adult female of Tetranychus urticae, one of the most important pests of crops and greenhouse plants. The acaricidal effect of the extracts and their longlasting effectiveness were studied as well as their oviposition deterrent effect. Two experiments included the longlasting effectiveness (with the concentrations of 0.5, 1 and 1.5 mg/cm2) and oviposition deterrent effect (with the concentrations of 0.4, 0.7 and 1 mg/cm2). The study of extracts was conducted in a completely randomized design. The aqueous extract of blackberry did not have any acaricidal effect on the pest, and this effect varied from 9.2 to 49.8 % for other aqueous extracts. The LC50 values for ethanolic extracts of dwarf elder, common nettle, blackberry, and eagle fern against the adult females of the pest were obtained to be 0.54, 0.82, 0.76 and 0.72 mg/cm2, respectively. The study of longlasting acaricide effectiveness of the ethanolic extracts showed that the common nettle extract had high longlasting effectiveness of 48 hours, after which the extracts of blackberry, dwarf elder, and eagle fern were respectively placed. The blackberry ethanolic extract had the highest oviposition inhibitory effect in comparison with other extracts (94% at 1 mg/cm2). The results demonstrated the appropriate efficacy of the ethanolic extracts to control T. urticae pest in comparison with the aqueous ones, and accordingly, evaluating their control capacity under field conditions will provide some practical valuable data. Amongst the ethanolic extracts, dwarf elder displayed the most acaricidal effect.