بررسی اثر چهار تنظیم‌‌کننده رشد بر عملکرد، رنگدانه‌های فتوسنتزی و صفات کیفی زعفران (crocus sativus l.) در شرایط گلخانه‌ای

به‌منظور بررسی اثر تنظیم‌‌کننده‌‌های رشد بر عملکرد و صفات زراعی زعفران (crocus sativus l.)،‌ آزمایشی در قالب بلوک‌‌های کامل تصادفی در گلخانه تحقیقاتی دانشکده ‌کشاورزی دانشگاه زنجان اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل پرایم بنه‌ها با ‌جیبرلیک اسید (250، 500 و 750 میکرو‌مولار)، سالیسیلیک اسید (700، 1400 و 2100 میکرومولار)، پاکلوبوترازول (50، 100 و 150 میکرومولار) و کلرمکوات کلراید (500، 1000 و 1500 میکرومولار)، هیدروپرایم (آب‌مقطر) و یک تیمار بدون استفاده از تنظیم‌‌کننده‌‌های رشد (شاهد) بودند. در بین تیمارهای بکار برده شده تاثیر جیبرلیک اسید مشهودتر از سایر تنظیم‌‌کننده‌‌های رشد بود، به‌طوری که بیشترین میزان عملکرد خشک گل و کلاله در تیمار با جیبرلیک اسید و به‌ویژه در تیمار 500 میکرو‌مولار جیبرلیک اسید مشاهده شد. کمترین عملکرد گل و کلاله مربوط به تیمار بنه‌ها با دو تنظیم‌کننده کلرومکوات کلراید و پاکلوبوترازول بودند. از سوی دیگر، کاربرد کلرمکوات کلراید و پاکلوبوترازول موجب گردید تا میزان رنگیزه‌های کلروفیل در مقایسه با دیگر تیمارها افزایش پیدا کند. در مقابل، استفاده از جیبرلیک اسید و سالیسیلیک اسید موجب کاهش کلروفیل شد. تیمار هیدروپرایم اختلاف معنی‌داری با شاهد نشان نداد. تیمار بنه‌ها با سالیسیلیک اسید موجب افزایش سافرانال (عطر) و کروسین (رنگ) کلاله‌های تولید گردید. بیشترین اثر روی پیکروکروسین (طعم) در تیمار با کلرمکوات کلراید حاصل شد.

Effects of four types of growth regulators on yield, photosynthetic pigments and qualitative characteristics of saffron (Crocus sativus L.) under greenhouse conditions

In order to investigate the effects of growth regulators on yield and agronomical characteristics of saffron (Crocus sativus L.), an experiment was conducted in a randomized complete block design in the research greenhouse of Faculty of Agriculture, University of Zanjan. Experimental treatments included corms priming with gibberellic acid (GA) (250, 500 and 750μM), salicylic acid (SA) (700, 1400 and 2100μM), paclobutrazol (PBZ) (50, 100 and 150μM), chlormequat chloride (CCC) (500, 1000 and 1500 μM), hydropriming (HP) (distilled water), and control (treatment without any growth regulator). Among the treatments, the effect of GA was more pronounced than other growth regulators, so that the highest dry yield of flower and stigma was observed in GA treatment, especially at 500μM level. CCC and PBZ caused the lowest flower and stigma yield and the highest amount of chlorophyll pigments compared to other treatments. In contrast, the use of GA and SA reduced the chlorophyll content. HP treatment did not show any significant difference with control. SA treatment increased safranal (perfume) and crocin (color) of the stigmas. The highest effect on picrocrocin (flavor) was obtained in CCC treatment.