بررسی میزان اثربخشی غلظت‌های مختلف اسانس دو گونه مرزه (satureja khuzistanica jamzad و s. spicigera (c. koch) boiss.) در کنترل کنه واروا کندوی عسل

کنه واروا از مهمترین آفات کلنی‌های زنبور عسل در سرتاسر جهان می‌باشد، با تغذیه از همولنف لارو زنبور عسل و انتقال برخی ویروس‌ها، خسارت اقتصادی زیادی به صنعت زنبورداری جهان وارد می‌کند‌. استفاده از آفت‌کش‌های شیمیایی علیه این کنه باعث ایجاد جمعیت‌های مقاوم آفت شده و محصولات کندو را آلوده می‌نماید. میزان سمّیت تدخینی غلظت‌های مختلف اسانس دو گونه مرزه (satureja khuzistanica jamzad و s. spicigera (c. koch) boiss.) بر مرگ‌ومیر کنه واروا و زنبور عسل‌ پس از جمع‌آوری نمونه از زنبورستان در شرایط آزمایشگاهی بررسی شد. کنه‌های ماده بالغ در دمای 32 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 50% و تاریکی به مدت 5 تا 10 ساعت با غلظت‌های صفر، 50، 75، 100، 150 و ppm200 اسانس در چهار تکرار تیمار و برای غلظت‌های 20 تا ppm1000 محاسبه شدند. براساس نتایج این آزمایش، مقادیر lc50 تعیین شده برای اسانس مرزه خوزستانی، در بازه زمانی 5 و 10 ساعت پس از شروع اسانس‌دهی، برای کنه واروا به‌ترتیب 149.8 و ppm78.6 و برای زنبور عسل کارگر 750.5 و ppm435.8 بود و غلظت‌های محاسبه شده برای اسانس مرزه اسپیسیژرا در همان بازه زمانی بر روی کنه واروا، به‌ترتیب 255.7 و ppm153.6 و برای زنبور عسل کارگر 737.6 و ppm573 تعیین شد. نتایج نشان داد اسانس مرزه خوزستانی و مرزه اسپیسیژرا هر دو با داشتن حداقل تلفات روی زنبور عسل، از قابلیت بالایی برای کنترل کنه واروا برخوردار بودند و مرزه خوزستانی مزیت بیشتری داشت. تجزیه کیفی نشان داد که میزان کارواکرول در اسانس مرزه خوزستانی 93% و میزان کارواکرول و تیمول موجود در اسانس مرزه اسپیسیژرا به‌ترتیب 43 و 29% بود.

Effectiveness evaluation of different concentrations of Satureja khuzistanica Jamzad and S. spicigera (C. koch) Boiss. essential oils on the control of hive tick (Varroa destructor)

Varroa destructor (VD) tick is one of the most important pests of honey bee colonies around the world, causing a lot of economic damage to the beekeeping industry in the world by feeding on bee larva and transferring some viruses. The use of chemical pesticides against this tick creates resistant populations and infects hive products. In this study, the level of repellent toxicity of different essential oil (EO) concentrations of Satureja khuzistanica Jamzad and S. spicigera (C. koch) Boiss., on the mortality of VD tick and honey bee (HB) was evaluated under laboratory conditions. Mature female ticks were treated with different EO concentrations including 0, 50, 75, 100, 150 and 200 ppm (at 32 °C, 50% relative humidity and darkness) for 5 and 10 hours, in four replicates, and after determining the equation of concentration vs. VD mortality, LC50 was calculated for concentrations of 20 to 1000 ppm. According to the results, the amount of LC50 at 5 and 10 hours after EO treatment was respectively determined as: for S. khuzistanica EO, 149.8 and 78.6 ppm for VD tick and 750.5 and 435.8 ppm for HB, and for S. Spicigera EO, 255.7 and 153.6 ppm for VD tick and 737.6 and 573 ppm for HB, indicating the more sensitivity of ticks in comparison with honey bees to applied EOs. The results showed that the EO of both species, especially S. khuzistanica, with the least mortality on HB, has a high potential for controlling VD tick. The main component(s) of essential oils was obtained as carvacrol (93%) in S. khuzistanica and carvacrol and thymol (43% and 29%, respectively) in S. spicigera based on qualitative analysis.