بررسی اثر اسانس بنه (pistacia atlantica desf.) بر روی لیشمانیا ماژور در شرایط in vivo و in vitro

لیشمانیوز جلدی از بیماری‌های اندمیک و شایع در بعضی از نقاط کشورمان می‌باشد. استفاده از ترکیب‌های آنتی‌موان پنج ظرفیتی به‌عنوان داروهای خط اول درمان لیشمانیازیس جلدی همراه با محدودیت‌ها و عوارض جانبی متعدد است. داروهایی با منشا گیاهی می‌توانند جایگزین مناسبی باشند. به همین منظور در این پژوهش تاثیر اسانس بنه (pistacia atlantica desf.) که از گیاهان بومی کشور است بر رشد لیشمانیای ماژور در شرایط in vivo و in vitro بررسی شد. ابتدا اسانس بنه با رقت‌های mg/ml 1.50 تا 1.3200 بر پروماستیگوت‌های لیشمانیای ماژور، ماکروفاژهای غیر آلوده و ماکروفاژهای آلوده به آماستیگوت انگل در شرایط in vitro با آزمون‌های mtt و فلوسایتومتری بررسی شد. میزان دوز موثر ic50 بر روی پروماستیگوت‌های سوش استاندارد لیشمانیا ماژور (mrho/ir/75/er)، مشخص گردید. اسانس بنه به‌صورت پمادی برای درمان استفاده شد. سپس موش‌های نژاد balb/c به 3 گروه 5تایی تحت درمان با اسانس بنه به‌صورت پمادی و گروه درمان با گلوکانتیم به‌صورت تزریقی و گروه کنترل بدون درمان چهار هفته درمان، یک‌بار در روز در یک زمان مشخص انجام شد و برای بررسی میزان تاثیر دارو هر هفته قطر زخم، وزن موش‌ها و میزان مرگ و میر موش‌ها بررسی شد. به‌طوری که اسانس به‌صورت پمادی از افزایش قطر زخم‌ها جلوگیری کرد. نتایج فلوسایتومتری نشان داد که بنه توانست در 10% پروماستیگوت‌ها ایجاد آپوپتوز کند. نتایج بدست‌آمده نشان داد اسانس بنه در از بین بردن لیشمانیای ماژور در ماکروفافاژ و محیط کشت فعالیت ضد لیشمانیایی مطلوبی دارد. همچنین میزان بقاء موش‌هایی که تحت درمان قرار گرفتند با گروه کنترل اختلاف معنی‌داری داشت.

A study on the effects of Pistacia atlantica Desf. essential oil on Leishmania major in vitro and in vivo

Cutaneous leishmaniasis is one of the endemic and common diseases in many parts of our country. The use of pentavalent antimony compounds as firstline drugs for the treatment of cutaneous leishmaniasis have several limitations and side effects. Hence the herbal drug can be good alternatives. In the present study, the effect of essential oil of Pistacia atlantica Desf. on the growth of Leishmania major was investigated in in vivo and in vitro conditions. Initially, the essential oil of Pistacia atlantica with dilution of 1:50 to 1:3200 was evaluated on the promastigotes of Leishmania major, noninfected macrophages, and infected macrophages with amastigotes, in in vitro with MTT and flow cytometry tests. Also, the IC50 of the essential oil on the promastigotes of the Leishmania major (MRHO/IR/75/ER) was calculated. The ointment of Pistacia atlantica essential oil was used for treatment in in vivo condition. BALB /c mice were divided into three groups and in each group five mice including treated group with ointment of essential, treated group with glucantime and nontreated control group. The treatment was performed daily and once a day for four weeks. To assess the effect of the drugs, the wound diameter and weight and the mortality rate of the mice were measured every week. The ointment of Pistacia atlantica essential oil could inhibit the wounds diameter caused by Leishmania major. The flow cytometry results showed that Pistacia atlantica essential oil could create 10% apoptosis in the treated promastigotes. Overall, Pistacia atlantica essential oil was effective in eliminating the amastigotes of Leishmania major in the macrophages and culture media, and also the survival rate differences of treated mice and control group were significant.