فنولوژی گونه دارویی مورخوش (zhumeria majdae) در ارتفاعات مختلف استان هرمزگان

مطالعه فنولوژیک برای تنظیم برنامه‌های بهره‌برداری از گیاهان، میزان مواد موثر، جمع‌آوری بذرها، مبارزه با آفات گیاهی، جلوگیری از برداشتهای بی‌موقع، از بین‌ بردن گیاهان هرز و مهاجم، پرورش زنبور عسل‌ و شناخت‌ ارزش غذایی گونه‌های گیاهی در مراحل مختلف حیاتی حایز اهمیت فراوانی است‌. در این بررسی سه محل‌ در عرضها و نقاط مختلف ارتفاعی با تنوع گیاهی متفاوت در محدوده جغرافیایی استان هرمزگان بین 800 تا 1400 متر ارتفاع از سطح دریا برگزیده شدند. در هر رویشگاه فعالیتهای رویشی و زایشی گونه دارویی مورخوش (zhumeria majdae) هر هفته یکبار در مدت 2 سال ثبت گردید. نتایج این بررسی نشان می‌دهد که به طور کلی اختلاف زمانی از آغاز رشد تا پایان رشد زایشی حدود 20 روز، تفاوت طول دوره رکود حداکثر کمتر از یک ماه، اختلاف دوره آغاز رشد زایشی تا گلدهی کامل حداکثر دو هفته و اختلاف طول دوره ظهور بذر تا ریزش کامل آن در مناطق‌ مختلف ارتفاعی 15 روز است و به طور کلی طول این دوره حداقل 40 روز و حداکثر دو ماه است. آغاز رشد رویشی بین هفته سوم بهمن تا هفته اول اسفند ماه متغیر است و زمان اوج برگدهی از هفته سوم اسفند تا هفته اول فروردین ماه در نوسان است‌. شروع دوره رکود از هفته اول تا هفته آخر خرداد ماه متغیر می‌باشد. به طور کلی با توجه به مناطق مورد مطالعه می‌توان نتیجه گرفت که با افزایش ارتفاع از سطح دریا آغاز رشد رویشی و ظهور برگهای اولیه به تاخیر می‌افتد و ارتفاع‌ از سطح دریا در طول دوره رشد رویشی و زمان وقوع پدیده‌های حیاتی نقش دارد و با افزایش آن دوره رویش طولانی‌تر می‌گردد.

Phenology of Zhumeria majdae in Hormozgan province

To determine the frequency of flowering, viable seed production and other phenological phenomena of Zhumeria majdae under varing site condition (elevation and latitude) about 10 shrubs, of mature age and with the well developed crown were selected and numbered at each site. All sites were visited once a week during two years. These sites were Geno (800 m above sea level ), Sarchahan (1100 m above sea level ) and Tangezagh (1400 m above sea level ) mountains. The beginning of vegetative growth was 320 February. The starting of generative growth was 1127 March and the beginning of seed falling was 422 May. The results showed that the phenological stages of  Zhumeria majdae varies according to altitude. In Geno areas vegetative regrowth begins on 15 February while with increasing  of altitude (1400 m above sea level) regrowth occurs in 2025 February and vegetative duration is elongated.