مطالعه تنوع موجود در صفات مورفولوژیک ژنوتیپ‌های گل‌محمدی (.rosa damascena mill ) جمع‌آوری شده از شش استان مرکزی کشور

ژنوتیپ‌های گل محمدی (rosa damascena mill.) از نواحی مختلف کشور جمع آوری و در مزرعه تحقیقاتی گل محمدی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع در قالب  یک طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار کشت شدند. نمونه های مربوط به 6 استان مرکزی کشور از نظر صفات مورفولوژیک  مورد بررسی قرار گرفتند. تجزیه واریانس، گروه بندی میانگین‌ها و تجزیه همبستگی در ارزیابی و تجزیه و تحلیل داده‌ها مورد استفاده قرار گرفتند. بر اساس نتایج تجزیه  واریانس، اختلاف معنی‌دار میان ژنوتیپ‌ها در خصوصیاتی نظیر ارتفاع بوته و (p<0.01)، طول برگچه و  تراکم خار (p<0.05) مشاهده گردید. مقایسه میانگین صفات نیز  ژنوتیپ‌ها را در گروههای مجزا قرار داد. تجزیه همبستگی نیز میان برخی از صفات مورد مطالعه  نظیر تعداد گل در بوته و عملکرد گل رابطه مثبت (0.96 =r) و معنی‌داری (p<0.01) را نشان داد. تفاوت میان ژنوتیپ‌ها از نظر خصوصیات مورفولوژیکی و نیز همبستگی صفات، نشان دهنده ژرم پلاسم غنی این گیاه و وجود ظرفیت مناسب برای بهبود صفات و نیز امکان گزینش ژنوتیپ‌ها با استفاده از مارکرهای مورفولوژیکی درجهت افزایش عملکرد، تولید  و بهره‌بر‌داری تجاری گل محمدی در کشور می‌باشد. علاوه بر این مطالعات،  انجام ارزیابیهای دیگر شامل بررسی عملکرد گل به ویژه کمیت و کیفیت اسانس و ترکیبهای موثر آن، و بر روی تعداد بیشتری ژنوتیپ، لازمه یک برنامه موفق برای اصلاح گل محمدی می‌باشد.

Evaluation of Morphological Variation in Rosa damascena Mill. Genotypes from Six Central Provinces of Iran

To evaluate 17 Damask rose genotypes regarding their variation for morphological traits, an experiment was conducted at the experimental field of Research Institute of Forests and Rangelands. Analysis of variance, mean comparison and phenotypic correlation analysis were performed. The variance analysis showed significant differences among genotypes for plant height and flower number per branch (P<0.01), number of leaves per branch, leaflet length and thorn density (P<0.05). Also, comparison of means classified the genotypes for the above characteristics. Significant correlations were observed between different traits. A significant (P<0.01) phenotypic correlation (r=0.96) indicated a strong positive relationship between flower yield and number of flower per plant. From the results, a wide range of variation was observed among the genotypes. Morphological characteristics could, therefore, be useful criteria for selection for yield. However, more genotypes, as well as further analyses, including flower quality especially essential oil components are necessary to be considered, in an efficient breeding of Rosa damascena.