بررسی اثر تاریخ کاشت و کود شیمیایی بر خصوصیات کمّی و کیفی گیاه و بنیه بذر بالنگو شیرازی (lallemantia royleana benth.)

به‌منظور بررسی تاثیر تاریخ کاشت و میزان کود شیمیایی نیتروژن و فسفر بر عملکرد بالنگوی شیرازی (lallemantia royleana benth.)، پژوهشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار، در سال زراعی 9392 اجرا شد. عوامل آزمایش شامل: تاریخ کشت پاییزه و بهاره و عامل دوم میزان کود شیمیایی (نیتروژن، فسفر) در سه سطح عدم کوددهی، کاربرد نصف کود (23 کیلوگرم در هکتار n + 6/50 کیلوگرم در هکتار p2o5) و مقدار کامل کود (46 کیلوگرم در هکتار n + 101/2 کیلوگرم در هکتار p2o5) بود. نتایج نشان داد که اثر تاریخ کاشت بر درصد، سرعت، میانگین مدت زمان جوانه‌زنی، فعالیت آنزیم کاتالاز در طی پر شدن دانه، درصد نیتروژن و فسفر، درصد موسیلاژ بذر، عملکرد دانه و بیولوژیک معنی‌دار بود. نتایج نشان داد که اثر کود شیمیایی بر تمامی صفات مذکور معنی‌دار بود و اثر متقابل تاریخ کاشت و کود شیمیایی بر فعالیت آنزیم کاتالاز، درصد موسیلاژ، درصد نیتروژن و فسفر بذر معنی‌دار ولی بر بقیه صفات غیر معنی‌دار بود. نتایج نشان داد که بیشترین درصد جوانه‌زنی به لحاظ تاریخ کاشت، مربوط به کشت پاییزه (74/8) بود که افزایش 11/6 درصدی نسبت به کشت بهاره داشت. بیشترین درصد جوانه‌زنی از نظر کاربرد کود، مربوط به اعمال کود کامل (88/6) بود که افزایش 73/4 درصدی را نسبت به تیمار شاهد نشان داد. بالاترین فعالیت آنزیم کاتالاز 28 روز پس از گلدهی بود که در کشت پاییزه و شاهد (0/0075) بود و کمترین مربوط به کشت بهاره و کود کامل (0/0014) گیاه بود. کاربرد کود شیمیایی و کشت پاییزه بالنگو باعث افزایش معنی‌دار درصد موسیلاژ نسبت به شاهد شد. به‌طور کلی کشت پاییزه و کاربرد مقدار کامل کود (46 کیلوگرم نیتروژن و 101/2 کیلوگرم p2o5 در هکتار) باعث افزایش عملکرد و کیفیت دانه‌های تولیدی به لحاظ موسیلاژ، فعالیت آنتی‌اکسیدانی و کیفیت شیمیایی دانه گردید.