ترکیب‌های شیمیایی اسانس پونه‌سای اشترانکوهی (nepeta elymaitica bornm.)

پونه‌سای اشترانکوهی (nepeta elymaitica bornm.) یکی از گونه‌های انحصاری جنس nepeta در ایران است. این جنس دارای گونه‌های اسانس‌دار ارزشمندی است که تاکنون 79 گونه آن از ایران گزارش شده‌است که 39 گونه از آنها انحصاری ایران هستند. هدف از این مطالعه، شناسایی ترکیب‌های شیمیایی موجود در اسانس پونه‌سای اشترانکوهی (nepeta elymaitica bornm.) بود. بدین‌منظور این گیاه در تیرماه 1393 از منطقه کمندان واقع در شهرستان ازنا جمع‌آوری گردید. سرشاخه‌های گلدار گیاه پس از خشک شدن در محیط آزمایشگاه به روش تقطیر با آب (hydrodistillation) اسانس‌گیری شدند. ضمن محاسبه بازده اسانس ترکیب‌های تشکیل‌دهنده با استفاده از دستگاه‌های گاز کروماتوگرافی (gc) و گاز کروماتوگرافی متصل به طیف‌سنج جرمی (gcms) و محاسبه شاخص بازداری مورد شناسایی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که بازده اسانس این گونه پونه‌سا نسبت به وزن خشک 0/95% است. 27 ترکیب در اسانس این گونه شناسایی شد که 8،1سینئول (20/6%)، 4aa،7a،7aa نپتالاکتون (17/5%)، eکاریوفیلن (15%)، ترپینن 4اُل (6/2%) و لینالول (5/8 %) ترکیب‌های عمده آن بودند.