بررسی تغییرات عملکرد و اجزای اسانس گیاه hyssopus officinalis l. تحت تاثیر محلول‌پاشی عناصر روی، آهن و منگنز

به‌منظور بررسی اثر محلول‌پاشی سولفات آهن، روی و منگنز بر میزان و اجزای اسانس زوفا، آزمایشی به‌صورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی در 3 تکرار در سال 1395 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه پیام نور مرند اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل شاهد، محلول‌پاشی آهن، روی، منگنز، آهن+ روی، آهن+ منگنز، روی+ منگنز و آهن+ منگنز+ روی بودند. نتایج نشان داد محلول‌پاشی بر تمامی صفات مورد مطالعه بجز میزان سیسپینو کامفون تاثیر معنی‌دار داشت. محلول‌پاشی توام آهن+ منگنز+روی بیشترین درصد اسانس (0.6%) و بیشترین عملکرد اسانس (30.44 کیلو‌گرم در هکتار) را تولید کرد. محلول‌پاشی تیمار آهن+ منگنز+ روی در مقایسه با تیمار شاهد درصد اسانس را بیش از 50% افزایش داد. بتاپینن، ترانسپینو کامفن، پینا کارون و سیسپینو کامفون 75% تا90% اجزای اسانس را به خود اختصاص دادند. محلول‌پاشی عناصر آهن+ منگنز+ روی بیشترین مقادیر (89.4%) و تیمار شاهد (77.1%) کمترین مقادیر مجموع ترکیب‌های ترکیب بتاپینن، ترانسپینو کامفن، پینو کارون و سیسپینو کامفون را تولید کردند. در مجموع نتایج نشان داد محلول‌پاشی آهن+ منگنز+ روی می‌تواند به‌عنوان یک راهکار مدیریتی مناسب برای دستیابی به عملکرد مطلوب اسانس و اجزای آن در گیاه دارویی زوفا مورد استفاده قرار بگیرد.

A study on variations of essential oil yield and composition of Hyssopus officinalis L. affected by foliar application of zinc, iron and manganese

In order to study the effects of iron, zinc and manganese sulfate on essential oil percentage, yield and composition in hyssop (Hyssopus officinalis L.), an experiment was conducted as randomized complete block design with three replications during 2016.Experimental treatments consisted of control, foliar application of iron, zinc, manganese, iron+zinc, iron+manganese, zinc+manganese and iron+zinc+ manganese. Results showed that foliar application of microelements had significant effects on all traits studied except cispinocamphone. Foliar application of iron + zinc + manganese treatment produced the maximum essential oil percentage (0.6%) and essential oil yield (30.44 Kgha1). Foliar application of iron + zinc + manganese treatment increased essential oil percentage up to 50% compared to the control treatment. βpinene, trancepinocamphone, pinocarvone and cispinocamphone formed 75 to 90% of the oil components. Foliar application of iron + zinc + manganese and control treatments produced the highest (89.4%) and the lowest (77.1%) values of total βpinene, trancepinocamphone, pinocarvone and cispinocamphone, respectively. Therefore, results showed that the foliar application of Zn+ Fe+ Mn could be used as a suitable management strategy to reach the optimum essential oil yield and composition in hyssop.