بررسی اثر موضعی اسانس آویشن (thymus vulgaris l.) بر التیام زخم جلدی نوع برشی عفونی شده با candida albicans در موش آزمایشگاهی سفید بزرگ (مطالعه هیستوپاتولوژیکی)

عفونت‌های زخم ناشی از candida albicans در سال‌های اخیر رشد چشمگیری داشته است. عدم دسترسی آسان، گران بودن داروها، عوارض جانبی ناشی از آنها و به‌ویژه توسعه مقاومت دارویی، سبب شد تا استفاده از مواد بیولوژیک به‌عنوان راه‌حل‌های جایگزین مطرح گردد. یکی از این مواد بیولوژیک که از دیرباز خواص ضدمیکروبی آن به اثبات رسیده است، گیاه آویشن (thymus vulgaris l.) می‌باشد. مطالعه اخیر به‌منظور بررسی اثر موضعی اسانس آویشن بر التیام زخم جلدی نوع برشی عفونی شده با candida albicans در موش آزمایشگاهی سفید بزرگ انجام شد. در این مطالعه که بر روی 36 موش آزمایشگاهی سفید بزرگ نر نژاد ویستار با میانگین وزنی 10±210 گرم انجام شد، پس از بیهوشی عمومی و ایجاد یک زخم مربع شکل با ابعاد 1/5 در 1/5 سانتی‌متر در محل بین دو کتف، به‌وسیله 0/1 میلی‌لیتر از سوسپانسیون مخمر candida albicansبلافاصله به محل زخم اعمال شد. سپس موش‌های آزمایشگاهی سفید بزرگ آزمایش در سه گروه 12تایی (شاهد، پماد 3% و پماد 1/5%) به‌طور تصادفی توزیع و هر گروه خود به 4 زیرگروه 3تایی (گروه‌های نمونه‌برداری در روزهای مختلف) تقسیم گردید. در طول اجرای طرح، در پایان روزهای 4، 8، 12، 16 و 20 از زخم‌های گروه‌های مختلف، به‌منظور بررسی‌های هیستوپاتولوژیک و شمارش مخمر، به‌وسیله پانچ مخصوص بیوپسی، نمونه‌ گرفته شد. براساس نتایج بدست‌آمده از این مطالعه، اختلاف معنی‌داری از نظر تاثیر پماد 3% و 1/5% در کاهش تعداد مخمر candida albicansدیده نشد، ولی این اختلاف در مقایسه با گروه شاهد به‌طور محسوسی معنی‌دار بود (p<0.001). همچنین مطالعات هیستوپاتولوژیک نشان داد که از نظر کاهش عروق خونی، کاهش حضور سلول‌های چند هسته‌ای، افزایش سلول‌های فیبروبلاست و افزایش تعداد ماکروفاژها، هر دو پماد در مقایسه با گروه شاهد به‌طور معنی‌داری بهتر عمل کرده‌اند. در مجموع، با توجه به اینکه پماد 3% در بیشتر موارد با پماد 1/5% عملکرد مشابه داشته و در سایر موارد نسبت به هر دو گروه بهتر عمل کرده است، پماد 3% می‌تواند انتخاب بهتری برای استعمال موضعی در روند التیام و کاهش عفونت candida albicans در محل زخم در نظر گرفته شود.