تاثیر کودهای زیستی، شیمیایی و نانو، بر خصوصیات کمّی و کیفی گیاه دارویی بالنگو شهری (lallemantia iberica (m.b.) fischer & meyer)

به‌منظور بررسی تاثیر کودهای زیستی، شیمیایی و نانو کود، بر عملکرد کمّی و کیفی گیاه دارویی بالنگو شهری (lallemantia iberica (m.b.) fischer & meyer)، این تحقیق بر پایه طرح کامل تصادفی با 9 تیمار و 5 تکرار در سال زراعی 94-93 در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل شاهد (بدون استفاده از کود)، بیوفسفات، نیتروکسین، نانو کود کامل، کود شیمیایی ماکرو، بیوفسفات × نیتروکسین، نیتروکسین × نانو کود، بیوفسفات × نانو کود و بیوفسفات × نیتروکسین × نانو کود بود. نتایج نشان داد که صفت‌های ارتفاع گیاه، وزن‌ تر و خشک پیکر رویشی، درصد اسانس و ترکیب‌های تشکیل‌دهنده اسانس بالنگو، به‌طور معنی‌داری تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار گرفتند. به‌طوری که بالاترین ارتفاع گیاه در تیمار کاربرد کود شیمیایی (35 سانتی‌متر)، بیشترین وزن‌ تر و خشک پیکر رویشی در تیمار کاربرد همزمان نانو کود و نیتروکسین (به‌ترتیب 36/05 و 5/09 گرم) و بالاترین درصد اسانس در تیمار کاربرد همزمان نانو کود و بیوفسفات به میزان 0/57% حاصل شد. 24 ترکیب در اسانس این گیاه شناسایی شد که مهمترین آنها، لیمونن، لینالول، وربنون، بتاکاریوفیلن، جرماکرن d و بتاکوببن بود. بیشترین مقدار لیمونن (7%)، در تیمار کاربرد همزمان بیوفسفات و نیتروکسین؛ بالاترین مقدار لینالول (17/9%) در حضور تیمار نیتروکسین× نانو کود؛ بیشترین مقدار وربنون (8/8%) در تیمار کاربرد همزمان بیوفسفات، نیتروکسین و نانو کود؛ بالاترین درصد بتاکاریوفیلن (12%) در تیمار کاربرد بیوفسفات× نانو کود و بیشترین درصد جرماکرن d و بتاکوببن (به‌ترتیب 15% و 11/5%) نیز تحت تاثیر تیمار نانو کود حاصل شدند. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که کاربرد همزمان نانو کود و کودهای زیستی تاثیر هم‌افزایی بر کمّیت و کیفیت محصول و بازده اسانس بالنگو دارند.