بررسی آزمایشگاهی آناتومی ریشه، تعیین محل فورامن اپیکال و تنگه اپیکال در دندان های پری مولر مندیبل انسان جمع آوری شده از سطح درمانگاه های شیراز

بیان مساله: کالبد شناسی درونی دندان ها، به ویژه در ناحیه ی اپیکال پیچیده بوده و دارای گوناگونی زیاد، مانند کانال های جانبی و ramification است. به این دلیل، که جای فورامن اپیکال به درستی مشخص نبوده و در نژادهای گوناگون متفاوت است. همچنین، در میان پژوهشگران درباره ی جای پایان پرکردگی اختلاف دیدگاه است و در جمعیت ایران، بررسی هایی کم شمار درباره ی جای دقیق فورامن اپیکال و تنگه ی اپیکال انجام پذیرفته است. هدف: هدف از پژوهش، بررسی کالبد شناسی ناحیه ی اپیکال ریشه دندان های پرمولر فک پایین انسان می باشد. مواد و روش: در این بررسی آزمایشگاهی، شمار 50 دندان پری مولر نخست و 50 دندان پری مولر دوم از درمانگاه های سطح شهر شیراز گردآوری گردید. از سن، جنس افراد و علت کشیدن دندان ها آگاهی در دست نیست. برای تشخیص بهتر کالبدشناسی سطح بیرونی در ناحیه ی اپیکال، از جمله فورامن اپیکال و فورامن فرعی، قطر و جای فورامن اپیکال و فاصله ی فورامن از اپکس، دندان ها برای مدت دو ساعت در متیلن بلو غوطه ور گردید و در زیر استریومیکروسکوپ با بزرگنمایی 25 بررسی شدند (لنز درجه بندی با کالیبراسیون 1/0میلی متر). همچنین، پس از فراهم کردن برش و رنگ آمیزی با هماتوکسیلین، قطر تنگه ی اپیکال و فاصله ی آن تا فورامن اپیکال، میانگین و انحراف معیار اندازه گیری و درباره ی جای کانال فرعی، انحراف ریشه و جای خروج فورامن آپیکال درصد گرفته و ثبت گردید. همچنین، کالبدشناسی ریشه ی دندان بررسی گردید. ارزیابی و اندازه گیری به وسیله ی دو نفر، به طور همزمان، انجام شد. یافته ها: نتایج نشان داد، که میانگین قطر فورامن اپیکال بیشتر از میانگین قطر تنگه ی اپیکال بوده و فورامن اپیکال از قله ی اپیکال و نیز، تنگه ی اپیکال از فورامن اپیکال فاصله داشته است. جای خروج فورامن اپیکال در 80 تا 90 درصد موارد در دندان های پری مولر پایین، در مرکز قرار نداشت. فورامن فرعی در 28 درصد از دندان های پری مولر نخست و 34 درصد از دندان های پری مولر دوم دیده شد. درباره ی کالبدشناسی درونی کانال ها، در 90 درصد، دندان پری مولر نخست و 88 درصد، دندان های پری مولر دوم، تک کاناله و تیپ یک و در 10 درصد، دندان های پری مولر نخست و 12 درصد از دندان های پری مولر دوم، دو کاناله بودند.نتیجه گیری: با توجه به میانگین فاصله ی تنگه ی اپیکال از قله ی اپکس، باید به هنگام انجام درمان ریشه و فراهم کردن طول کارکرد، از طولی که با پرتونگاری خوانده می شود، در دندان پری مولر نخست به طور میانگین 65/0 میلی متر و در دندان پری مولر دوم، 68/0 میلی متر کم کرد تا به ناحیه ی تنگه ی اپیکال رسید.