مقایسه ی اثر دو ماده ی حساسیت زدای نیترات پتاسیم و گلوما بر کاهش حساسیت دندان

بیان مساله: حساسیت دندانی، درد زودگذر و تیز در پاسخ به تحریکات گرمایی، خشک کردن، لمس و عوامل تحریک کننده و شیمیایی است. بیشتر دندان های زنده پس از آماده سازی برای پروتز ثابت، به علت عریان شدن توبول های عاجی به حساسیت دچار می شوند. موادی گوناگون، مانند نیترات پتاسیم و گلوما برای کاهش حساسیت در دسترس هستند، که تایید اثربخشی آنها به انجام بررسی های بالینی پیوسته و دقیق وابسته است. هدف: این بررسی با هدف مقایسه ی اثر دو ماده یاد شده، که دارای ساز و کار اثر متفاوت هستند، بر کاهش حساسیت مراجعه کنندگان به بخش پروتز ثابت دانشکده ی دندانپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی تهران انجام گرفت. مواد و روش: این بررسی به شیوه ی تجربی بود و بر 75 دندان زنده پایه ی پروتز ثابت در 25 بیمار واجد شرایط انجام شد. پس از معاینه ها و بررسی های نخستین و تکمیل برگه ها، اندازه ی حساسیت دندان های زنده پایه ی پروتز ثابت بیمار با استفاده از آزمون حساسیت هوا (air sensitivity) و v.a.s.)) پیش از تراش، پس از تراش، پس از کاربرد مواد و پیش از سمان کردن اندازه گیری شد. در همه ی نمونه ها، میزان حساسیت پیش از تراش می بایستی صفر باشد. در هر بیمار، به صورت تصادفی بر روی یک دندان پایه، نیترات پتاسیم، بر روی دیگری، گلوما و یک دندان پایه، به عنوان شاهد بدون کاربرد هر گونه ماده ضد حساسیت استفاده شد. داده ها با استفاده از آزمون آماری paired t-test و t-test ارزیابی شدند. یافته ها: یافته های این پژوهش نشان داد، که هر دو ماده ی نیترات پتاسیم و گلوما در کاهش حساسیت دندان های زنده ی پایه ی تراش داده شده برای پروتز ثابت موثر بودند، ولی ماده ی نیترات پتاسیم در مراحل پس از کاربرد و پیش از سمان، نسبت به گلوما در زمان های یاد شده کاهش حساسیت بیشتری نشان داد. در ضمن، در 88 درصد دندان های گروه گلوما، پس از کاربرد ماده ی گفته شده، درد خفیف ضربان دار (زق زق) به مدت چند دقیقه وجود داشت. نتیجه گیری: استفاده از هر دو ماده (نیترات پتاسیم و گلوما) بر کاهش حساسیت دندان های زنده ی پایه پروتز ثابت تراش خورده سودمند و موثر هستند و در مقایسه ی میان دو ماده، نیترات پتاسیم، در کاهش حساسیت این دندان ها اثری بیشتر دارد. پس، می توان از این مواد، به ویژه نیترات پتاسیم، به عنوان یک برنامه ی درمانی بهره جست.