تاثیر حسابداری ذهنی بر کیفیت حسابرسی

ویژگی‌های حسابداری ذهنی، مانند نحوه طبقه‌بندی ذهنی منابع مالی، می‌تواند بر قضاوت حسابرسان و فرآیندهای تصمیم‌گیری تاثیر بگذارد. با درک این سوگیری‌های شناختی، حسابرسان می‍توانند خطرات بالقوه را شناسایی کرده و رویکرد خود را برای بهبود کیفیت حسابرسی خودتنظیم کنند. لذا هدف این پژوهش بررسی تاثیر حسابداری ذهنی بر کیفیت حسابرسی، روشن کردن سوگیری‌های رفتاری و چالش‌هایی است که حسابرسان با آن مواجه هستند. این پژوهش از منظر نتیجه اجرای آن، از نوع کاربردی، از منظر فرآیند اجرا، جزء پژوهش‍های کمی و از منظر هدف اجرا، توصیفی و پیمایشی است. ابزار مورداستفاده در این نوع پژوهش، پرسشنامه است. جامعه آماری این پژوهش را شرکا، مدیران و حسابداران رسمی در استخدام موسسه‌های حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی رتبه الف ایران تشکیل می‍دهد که بر اساس سایت جامعه حسابداران رسمی ایران در سال 1402 برابر با 416 نفر بوده‍اند، هرچند درنهایت 203 پرسشنامه مورد آزمون قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان می‍دهد که حسابداری ذهنی بر قضاوت حسابرس، نسبت زمان کار شرکا به کل زمان انجام کار در بودجه حسابرسی و روند هزینه‍های دفاع از عملکرد در دعاوی قضایی اثرگذار است اما بر روی استقلال حسابرس تاثیری ندارد. درنهایت با اندازه‍گیری متغیرهای سنجش کیفیت حسابرسی مطابق نتایج به‌دست‌آمده از پژوهش مشخص شد، حسابداری ذهنی بر کیفیت حسابرسی اثرگذار است. باتوجه به نتایج پژوهش می‍توان به کمک افزایش آگاهی حسابرسان در رابطه با این تئوری و اثرات آن بر فرآیند حسابرسی، به حسابرسان کمک کرد تا کار خود را با کیفیت بهتری انجام دهند.

the effect of mental accounting on audit quality

this research explores the impact of mental accounting on audit quality, particularly focusing on how auditors' cognitive biases influence their judgments and decision-making. by understanding these biases, auditors can better identify risks and improve audit processes. the study is applied, quantitative, and descriptive, conducted through surveys with 203 certified accountants in iran. the findings indicate that mental accounting affects auditors' judgments, the allocation of partners' working time, and performance defense costs in lawsuits, but it does not impact auditor independence. the research concludes that mental accounting influences overall audit quality. by increasing auditors' awareness of mental accounting and its effects, the quality of their audits can improve. these insights highlight the importance of recognizing behavioral biases in auditing to enhance the effectiveness and accuracy of audit practices.