بررسی اثر تغییر در روش محاسبه ذخیره مطالبات مشکوک‌الوصول بر کیفیت گزارشگری مالی بانک‌ها

هدف از انجام این پژوهش، بررسی تاثیر تغییر در روش حسابداری محاسبه ذخایر وام‌های بانکی بر کیفیت گزارشگری مالی بانک‌ها می‌باشد. برای انجام این‌کار، ابتدا ادبیات نظری فعلی حول موضوع پژوهش تشریح و نظرات متضاد موجود در پژوهش‌های پیشین بیان شده است. در ادامه، ذخایر وام‌ها با فرض به‌کارگیری روش مورد تایید استانداردهای بین‌المللی حسابداری (روش زیان مورد انتظار) و با استفاده از روش ماتریس انتقال، برای 17 بانک نمونه محاسبه شده است. سپس، اطلاعات متغیرهای پژوهش از سال 1396 تا سال 1400، با دو فرض استفاده از روش فعلی و استفاده از روش زیان مورد انتظار، جمع‌آوری و تجزیه‌وتحلیل شده‌ و فرضیه پژوهش با استفاده از روش حداقل مربعات آزمون شده است. نتایج حاصل از پژوهش‌ نشان داد که ارتباط بین تغییر در سیستم گزارشگری و اقلام تعهدی اختیاری به‌عنوان نشانگر کیفیت گزارشگری مالی، منفی و معنی‌دار می‌باشد و تغییر در روش حسابداری مورداستفاده در محاسبه ذخایر، سبب کاهش اقلام تعهدی اختیاری و بهبود کیفیت گزارشگری مالی می‌شود. از سوی دیگر، نتایج پژوهش نشان داد که بانک‌های بزرگ نسبت به بانک‌های کوچک علاقه بیشتری به استفاده از اقلام تعهدی اختیاری و اعمال مدیریت سود دارند که این موضوع می‌تواند ناشی از «تئوری هزینه‌های سیاسی» باشد.

investigating the effect of change in loan loss provisioning method on financial reporting quality of banks

this study aims to investigate how a change in the accounting method of calculating bank loan loss provisions affects financial reporting quality of banks. in doing so, the current theoretical literature on the topic of the research has been described and the conflicting arguments in the previous research have been expressed. subsequently, using the transfer matrix method, loan loss reserves have been calculated for a sample of 17 banks, assuming that the method approved by international accounting standards (expected credit loss model) has been applied. then, the research variables’ data, spanning from 2017 to 2021, was collected and analyzed under two assumptions: employing the current method and using the expected credit loss model. then, the research hypothesis was tested using the least squares method. the results of the research show that the relationship between the change in the reporting system and discretionary accruals as an indicator of the financial reporting quality is negative and significant. therefore, a change in the current accounting methods used for the calculation of loan loss reserves causes reduction in discretionary accruals and improvement of financial reporting quality. on the other hand, the results of this research show that large banks are more interested in using discretionary accruals and applying profit management than small banks, which can be caused by the political costs theory.