قابلیت مقایسه اطلاعات حسابداری و تلاش حسابرسی

حق‌الزحمه حسابرسی به‌عنوان یکی از نشانه‌های تلاش حسابرسی، عاملی مهم در پذیرش یا رد یک کار حسابرسی از جانب صاحب‌کاران و حسابرسان محسوب می‌شود. ویژگی‌های شرکت صاحب‌کار و به‌خصوص ویژگی‌های گزارشگری مالی از عوامل مهمی است که می‌تواند بر زمان اجرای عملیات حسابرسی و به دنبال آن بر حق‌الزحمه حسابرسی نیز تاثیر بگذارد. هدف اصلی این پژوهش بررسی رابطه بین قابلیت مقایسه اطلاعات حسابداری (به‌عنوان یکی از ویژگی‌های کیفی گزارشگری مالی) و حق‌الزحمه حسابرسی است. برای این منظور، نمونه‌ای متشکل از 70 شرکت پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران در فاصله بین سال‌های 1393 تا 1397 مورد مطالعه قرار گرفته است. فرضیات پژوهش با استفاده از تحلیل رگرسیون مبتنی بر داده‌های مقطعی آزمون شده است. شواهد پژوهش نشان می‌دهد رابطه منفی (معکوس) و معنی‌دار بین قابلیت مقایسه اطلاعات حسابداری و حق‌الزحمه حسابرسی وجود دارد. این نتیجه از منظر ریسک ذاتی حسابرسی و کارایی اطلاعاتی قابل تفسیر است؛ چراکه قابلیت مقایسه اطلاعات حسابداری، ریسک حسابرسی و هزینه کسب شواهد را کاهش می‌دهد. هم‌چنین، نتایج پژوهش نشان می‌دهد رابطه منفی و معنی‌دار بین قابلیت مقایسه و تاخیر گزارش حسابرسی وجود دارد. به‌علاوه، نتایج حاکی از این است رابطه منفی بین حق‌الزحمه حسابرسی و استقلال هیئت‌مدیره، تمرکز مالکیت و مالکیت نهادی به‌عنوان سازوکارهای حاکمیت شرکتی، معنی‌دار نیست.