تاثیر تنش خشکی بر عملکرد و اجزای آن در ژنوتیپ‌های مختلف کلزای پاییزه (brassica napus l.)

به‌منظور ارزیابی پاسخ عملکرد و اجزای آن در ژنوتیپ‌های مختلف کلزای پاییزه نسبت به تنش خشکی، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک کامل تصادفی و در سه تکرار در مزرعه‌ی تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان شرقی در سال زراعی 93-1392 انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل تنش خشکی در سه سطح: بدون تنش، قطع آبیاری در مراحل گلدهی و خورجین‌دهی به‌عنوان عامل اصلی و 18 ژنوتیپ مختلف کلزای پاییزه به‌ترتیب شامل hw113، rs12، karaj1، kr18، l73، l72، hw101، l146، l210، l183، sw101، l5، l201، hw118، kr4، karaj2، karaj3 و ks7 به‌عنوان عامل فرعی بودند. نتایج نشان داد که تنش در مراحل گلدهی و خورجین‌دهی بر عملکرد و اجزای آن در ژنوتیپ‌های مختلف کلزا تاثیر زیادی داشته و مقادیر آنها را به شدّت کاهش داد. در شرایط بدون تنش، ژنوتیپ‌های l72، l146، l183، l210 و karaj2 توانستند عملکرد بالایی را نسبت به سایر ژنوتیپ‌ها تولید کنند. درحالی‌که، عملکرد این ژنوتیپ‌ها در شرایط تنش رطوبتی به شدّت کاهش یافت. در مقابل، ژنوتیپ‌های kr18، hw101، sw101 و karaj3 نسبت به شرایط بدون تنش افت عملکرد کمتری داشتند که می‌توان آنها را به‌عنوان ژنوتیپ‌های مقاوم و متحمّل به تنش خشکی در نظر گرفت. از این‌رو، چنین ژنوتیپ‌هایی می‌توانند برای مناطق خشک و نیمه‌خشک ایران مناسب باشند.