همبستگی بین صفات و تجزیه علیت عملکرد دانه گلرنگ بهاره در شرایط تنش رطوبتی

به‌منظور تعیین همبستگی میان برخی صفت‌ها و اجزاء عملکرد در گلرنگ و نیز روابط علت و معلولی بین آن‌ها در شرایط مختلف رطوبتی، پژوهشی در سال 1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه بوعلی‌سینا انجام گرفت. آزمایش به‌صورت کرت‌های خُرد‌شده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. عامل اصلی شامل سه سطح رطوبتی: آبیاری نرمال (بدون تنش)، قطع کامل آبیاری از مرحله 50‌درصد گل‌دهی تا رسیدگی کامل (تنش گل‌دهی) وقطع کامل آبیاری از مرحله شروع دانه‌بندی تا رسیدگی کامل (تنش دانه‌بندی) بوده، شش رقم گلرنگ شاملpi ، محلی عجب‌شیر، mec11، فرامان، محلی زرقان6 و سینا در کرت‌های فرعی قرار گرفتند. نتایج تجزیه رگرسیون صفت‌های موثر بر عملکرد دانه نشان‌داد که شاخص برداشت و عملکرد بیولوژیک، در سه شرایط رطوبتی وارد مدل رگرسیونی شدند، به‌طوری‌که در شرایط عدم تنش تعداد طبق در بوته و وزن 1000دانه قبل از شاخص برداشت و عملکرد بیولوژیک و در شرایط تنش گل‌دهی وزن 1000دانه پیش از دو صفت شاخص برداشت و عملکرد بیولوژیک وارد مدل رگرسیونی شدند. هم‌چنین نتایج نشان‌داد که در شرایط عدم تنش عملکرد بیولوژیک (99/0) و شاخص برداشت (90/0)، در شرایط تنش گل‌دهی، وزن 1000دانه (82/1) و در شرایط تنش دانه‌بندی نیز شاخص برداشت (60/1) بیش‌ترین اثرمستقیم را بر عملکرد دانه داشته‌اند.