مطالعه کارآیی مصرف آب و شاخص‌های تحمل به تنش محدودیت رطوبتی انتهای دوره رشد در ارقام امیدبخش گندم نان (triticum astivum l.)

به‌منظور مطالعه کارآیی مصرف آب و شاخص‌های تحمل به تنش خشکی، 10 لاین در حال نام‌‎گذاری گندم مناطق سرد در یک طرح کرت‌های خرد شده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار به مدت دو سال زراعی (1389-1387) در ایستگاه تحقیقاتی طرق مشهد مورد مقایسه قرار گرفتند. فاکتور محدودیت رطوبتی (آبیاری کامل، قطع آبیاری از مرحله شیری دانه تا انتهای رشد و نمو گندم و قطع آبیاری از مرحله ظهور بساک تا انتهای رشد و نمو گندم) در کرت‌های اصلی و 10 لاین امیدبخش گندم در کرت‌های فرعی قرار گرفت. نتایج نشان داد عملکرد دانه در تیمارهای قطع آبیاری از مرحله شیری دانه تا انتهای رشد و نمو گندم l2)) و قطع آبیاری از مرحله ظهور بساک تا انتهای رشد و نمو گندم (l3) به‌ترتیب 6/18و 3/45 درصد نسبت به شرایط بهینه رطوبتی کاهش پیدا کرد. مقایسه ژنوتیپ نشان داد که ژنوتیپ‌های v5، v4و v10 به‌ترتیب با 885/1، 756/1 و 833/1 کیلوگرم در متر مکعب، بیشترین کارآیی مصرف آب را دارا بودند. نتایج نشان داد شاخص فرناندز (sti) برآورد نزدیکتری از عملکرد در شرایط تنش (**93/0 = r) و بهینه (**50/0= r) ارائه نمود. در شرایط قطع آبیاری از مرحله شیری دانه تا انتهای رشد و نمو گندم l2)) براساس شاخص تحمل (sti) ژنوتیپ‌های v5، v4، v10، v7 و v8 و در شرایط قطع آبیاری از مرحله ظهور بساک تا انتهای رشد و نمو گندم (l3) ژنوتیپ‌های v5، v4 و v10 به‌ترتیب بالاترین شاخص تحمل به تنش رطوبتی را دارا بودند، بنابراین باتوجه به برتری ژنوتیپ‌های v5، v4 و v10 از نظر کارآیی مصرف آب و شاخص تحمل به تنش محدودیت رطوبتی می‌توان آنها را برای شرایط مشابه این بررسی توصیه نمود.