بررسی اثرات کودهای زیستی حاوی باکتری‌های تثبیت‌کننده غیرهمزیست نیتروژن و حل‌کننده فسفات بر روی صفات کمی و کیفی گندم (triticum aestivum)

حفظ محیط زیست و دستیابی به توسعه فراگیر از اهداف مهم کشاورزی پایدار محسوب می‌شود بنابراین روشی که بتواند از مصرف بیش از حد کودهای شیمیایی بکاهد ضروری به‌نظر می‌رسد. هدف این پژوهش ارزیابی تاثیر ریز جانداران محرک رشد گیاه و اثر سیستم‌های تغذیه تلفیقی- شیمیایی و باکتریایی بر عملکرد، اجزای عملکرد و درصد پروتئین دانه گندم لاین n8019 بود. آزمایش طی سال زراعی 91-1390 در مزرعه پژوهشی ایستگاه تحقیقات زراعی بایع کلا وابسته به مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی مازندران اجرا شد. این بررسی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی و به‌صورت کرت‌های خرد شده با 12 تیمار و در سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل کود شیمیایی (نیتروژن و فسفر) به‌عنوان عامل اصلی در سه سطح: 1- بدون مصرف (c0) 2– برابر 50% توصیه کودی (c1) 3- معادل 100% توصیه کودی (c2) و دو نوع کود بیولوژیک هرکدام حاوی ریزجانداران حل‌کننده فسفات و تثبیت‌کننده نیتروژن به‌عنوان عامل فرعی در چهار سطح 1- بدون تلقیح (b0) 2- بذور تلقیح شده با باکتری‌های تثبیت‌کننده نیتروژن (b1) 3- بذور تلقیح شده با باکتری‌های حل‌کننده فسفات (b2) 4- مصرف توام کودهای زیستی (b3). نتایج حاصل از تجزیه واریانس آزمایش نشان داد که اثر تیمارهای مختلف شامل مصرف 100درصد کود شیمیایی و کودهای بیولوژیک بر عملکرد و میزان پروتئین دانه در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار بود. اما بیشترین تاثیر بر روی اجزای یادشده در تیمار ترکیبی (100درصد کود شیمیایی+کودهای بیولوژیک) و اثرات متقابل آنها با میزان عملکرد 5506 کیلوگرم در هکتار حاصل شد که این افزایش عملکرد حاصل افزایش اجزای عملکرد نظیر تعداد سنبله در هر بوته، تعداد دانه در هر سنبله و وزن هزاردانه بود. بنابراین خصوصیات کمی و کیفی گندم در سیستم تلفیقی (کود زیستی و شیمیایی) نسبت به زمانی‌که به تنهایی استفاده می‌شود نتیجه بهتری داشته است.