بررسی خصوصیات کمی وکیفی دو توده شبدرایرانی (trifolium sp.) در تلقیح با باکتری‌های ریزوبیوم و سودوموناس

به‌منظور بررسی اثرات تلقیح دو اکوتیپ شبدر ایرانی با سویه‌های مختلف باکتری rhizobium leguminosarum biovar trifoli توام با باکتری افزایش‌دهنده رشد (pgpr) pseudomonas putida بر روی برخی از خصوصیات کمی و کیفی دو اکوتیپ شبدر ایرانی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و دامپروری شهرستان گلپایگان در سال زراعی90- 1389 انجام شد. عوامل اصلی این آزمایش عبارت بودند از دو اکوتیپ محلی شبدر ایرانی به‌نام هفت چین اصفهان (v2) و هفت چین مرکزی (v1) و عوامل فرعی شامل دو سویه باکتری ریزوبیوم rb-13) و(rb-3، و یک سویه باکتری سودوموناس پوتیدا (ps-168) و در کل چهار چین برداشت شد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که تلقیح با باکتری‌های ریزوبیوم و سودوموناس تاثیر معنی‌داری بر روی شاخص‌های کمی رشد داشت و باعث افزایش عملکرد علوفه تر و خشک، افزایش ارتفاع ساقه، افزایش میزان نسبت برگ به ساقه و تعداد غدد تشکیل شده بر روی ریشه شدند، اما تاثیری بر روی صفات کیفی و صفت کمی عمق نفوذ ریشه نداشت. باکتری افزایش‌دهنده رشد (pgpr) منجر به افزایش صفات کمی رشد شد. همچنین در غالب موارد تلقیح توام به‌وسیله ریزوبیوم و سودموناس پوتیدا بیشترین شاخص‌های رشد و تیمارهای بدون تلقیح (شاهد) کمترین شاخص‌های رشد را به همراه داشته است.