نقشه‌یابی QTL‌های کنترل‌کننده صفات فنولوژیک جو تحت شرایط نرمال و تنش خشکی

به‌منظور مکان‌یابی نواحی ژنومی کنترل‌کننده صفات فنولوژیک جو تحت شرایط نرمال و تنش خشکی آزمایشی در سال زراعی 90-1389 با 72 لاین هاپلوئید مضاعف به‌همراه والدین آنها (استپتو و مورکس) در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زابل، در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در دو شرایط آبیاری نرمال و تنش خشکی اجرا گردید. صفات فنولوژیک روز تا جوانه‌زنی، روز تا پنجه‌دهی، روز تا ساقه‌دهی، روز تا سنبله‌دهی، روز تا گلدهی، روز تا شیری شدن دانه، روز تا خمیری شدن دانه، روز تا رسیدگی دانه و دوره پر شدن دانه اندازه‌گیری شد. تجزیه qtl به روش مکان‌یابی فاصله‌ای مرکب (cim) با استفاده از نسخه 5/2 نرم افزار qtl کارتوگرافر انجام شد. نقشه لینکاژی نشانگرهای مولکولی جو مرکب از 327 نشانگر rflp با طول 3/1226 و متوسط فاصله 75/3 سانتی‌مورگان بود. اثر ژنوتیپ برای کلیه صفات مورد مطالعه معنی‌دار (01/0p <) بود. برای صفات مورد بررسی در مجموع 42 جایگاه واجد qtl شناسایی گردید. واریانس فنوتیپی تبیین شده به‌وسیلة این qtl‌ها از 34/6 درصد برای روز تا گلدهی تا 18/41 درصد برای روز تا شیری شدن دانه متغیّر بود. بیشترین مقدار lod برای صفت روز تا خمیری شدن دانه و روی کروموزوم h2 به‌دست آمد. qtl‌های نقشه‌یابی شده از پایداری لازم برخوردار نبودند. بنابراین بازدة گزینش به کمک نشانگر در این جامعه برای این صفات به احتمال زیاد محدود خواهد بود. چرا که محیط در تظاهر فنوتیپی صفات فنولوژیک نقش به‌سزایی دارد.