تاثیر تراکم بوته و کودهای نیتروژن و بیولوژیک بر عملکرد کیفی چغندرقند (Beta vulgaris L.) در دو منطقه مشهد و تربت جام

تراکم کشت و تغذیه چغندرقند با استفاده از روش‌های غیر شیمیایی مانند استفاده از کود بیولوژیک، که در جهت کاهش آلودگی محیط زیست و آب‌های زیرزمینی می‌باشند، در تولید چغندرقند در ایران وجهان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار هستند. به‌منظور بررسی تاثیر تراکم بوته و مصرف کودهای نیتروژنه و بیولوژیک بر صفات کیفی چغندرقند (beta vulgaris l.)، آزمایشاتی در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی در مشهد و مزرعه تحقیقاتی کشاورزی کارخانه قند تربت جام در سال 1390 به‌اجرا درآمدند. تیمارها در این مطالعه شامل سه تراکم گیاهی (60000، 90000 و 120000 بوته در هکتار)، سه تیمار کود نیتروژن (0، 100 و 200 کیلوگرم نیتروژن در هر هکتار) و دو تیمار کود بیولوژیک حاوی باکتری‌های نیتروباکتر5 و آزوسپیریلوم 6 (مصرف و عدم مصرف کود بیولوژیک) بودند. آزمایشات به‌صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 4 تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که در هر دو منطقه افزایش تراکم بوته از 60000 تا 120000 بوته در هکتار باعث کاهش ناخالصی‌های پتاسیم و سدیم در ریشه چغندرقند شد. مصرف 200 کیلوگرم در هکتار کود نیتروژنه، درصد قند خالص در ریشه را کاهش داد. با مصرف 100 کیلوگرم در هکتار نیتروژن به‌همراه کود بیولوژیک و تراکم 90000 بوته در هکتار، میزان ناخالصی‌های ریشه چغندرقند (سدیم، پتاسیم و آلفا آمینو نیتروژن) کاهش و عملکرد قند خالص و ناخالص افزایش یافت. رابطه میزان ناخالصی‌های ریشه چغندرقند با یکدیگر مثبت و معنی‌دار بود در حالی‌که رابطه منفی و معنی‌داری با درصد قند خالص و ناخالص داشتند. به‌طور کلی مصرف کود بیولوژیک در کشت چغندرقند باعث بهبود خصوصیات کیفی ریشه و صرفه‌جویی در مصرف کود نیتروژن شد.