مطالعه تاثیر تنش کادمیم بر خصوصیات مورفولوژیکی و میزان تجمع این عنصر در جو

کادمیم فلزی سمی است که تهدیدی برای سلامتی انسان و سایر موجودات زنده می باشد. برای بررسی تاثیر تنش کادمیم بر خصوصیات مورفولوژیکی 40 ژنوتیپ جو، آزمایشی به صورت طرح کرت های خرد شده در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال 1390 در دانشگاه محقق اردبیلی انجام شد. عنصر کادمیم در دو سطح شاهد و 50 میکرو مولار مورد استفاده قرار گرفت. بذور در بستر پرلیت و پیت‌ماس کشت و با محلول غذایی هوگلند بدون کادمیم (شاهد) و حاوی کادمیم آبیاری شدند. بعد از مرحله رسیدگی، صفات مورفولوژیکی اندازه گیری گردید. تجزیه واریانس تنوع قابل ملاحظه‌ای را بین ژنوتیپ‌ها از نظر تجمع کادمیم نشان داد. در سطح شاهد تجمع کادمیم در ژنوتیپ‌ها وجود نداشت. در سطح تنش کادمیم، در دانه ارقام آبیدر، دشت، صحرا، قره‌آرپا، ینسیوی، دایتون رانی و سهند تجمع کادمیم وجود نداشت و لاین 18 (f-a2-11) همراه با برخی دیگر از لاین‌ها و رقم بهمن بیشترین تجمع کادمیم در دانه را داشتند. همچنین، بیشترین مقدار تجمع کادمیم در شاخ و برگ در لاین 18 مشاهده گردید. سپس، لاین‌های 24، 25، 29 و رقم بهمن تجمع کادمیم بیشتری در شاخ و برگ ها داشتند. لاین‌های 3، 6، 7، 12، 13، 16، 20 و ارقام ینسیوی و ماکویی کمترین تجمع کادمیم را در شاخ و برگ خود داشتند. در مجموع، در اغلب ژنوتیپ‌ها تنش کادمیم باعث کاهش میانگین صفات اندازه‌گیری شده گردید. در دو سطح شاهد و تنش کادمیم، گروه بندی ژنوتیپ‌ها با استفاده از روش تجزیه خوشه‌ای بر مبنای صفات اندازه‌گیری شده، ژنوتیپ‌ها را در 5 گروه مجزا قرار داد. رقم قره‌آرپا از نظر اکثر صفات اندازه‌گیری شده بهتر بود و در هر دو سطح شاهد و تنش در گروه‌هایی قرار گرفت که میانگین صفات بالاتری نسبت به بقیه گروه‌ها داشتند.