تاثیر طول دوره‌های کنترل و تداخل جمعیت طبیعی علف‌های‌هرز بر عملکرد و اجزای عملکرد کلزای پاییزه (Brassica napus L.)

به منظور تعیین دوره بحرانی کنترل علف‌های‌هرز و بررسی تاثیر طول دوره‌های تداخل و کنترل جمعیت طبیعی علف‌های‌هرز بر عملکرد و اجزای عملکرد کلزای پاییزه (brassica napus l.) در منطقه غرب تهران، آزمایشی در سال 1384 در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 14 تیمار و 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس انجام شد. گروه نخست تیمارها موسوم به تیمارهای کنترل شامل وجین علف‌های‌هرز تا مرحله دوبرگی، چهار برگی، شش برگی، هشت برگی، شروع گلدهی و اواسط غلاف دهی کلزا بود. در گروه دوم موسوم به تیمارهای تداخل، علف‌های‌هرز تا مراحل فنولوژیک یاد شده در مجاورت کلزا رشد یافتند و از آن پس تا پایان فصل وجین شدند. علاوه بر این، دو تیمار رقابت تمام فصل و عاری از علف‌های هرز نیز به عنوان شاهد در نظر گرفته شدند. در پایان هر یک از مراحل فنولوژیک، علف‌های‌هرز موجود در تیمارهای تداخل وجین، تفکیک و ماده خشک آن‌ها اندازه گیری شد. همچنین در طی فصل رشد کلزا، برای تعیین تغییرات ارتفاع و ماده خشک، از هر کرت نمونه برداری شد. در انتهای فصل رشد نیز عملکرد دانه و اجزای عملکرد کلزا در تیمارهای مختلف تعیین شد. نتایج نشان داد با افزایش طول دوره تداخل یا کاهش طول دوره کنترل علف‌های‌هرز تمامی اجزای عملکرد کلزا به جز وزن هزار دانه کاهش معنی داری یافتند. علاوه بر این، با تداوم تداخل علف‌های‌هرز تا بیش از مرحله چهار برگی کلزا، عملکرد دانه نسبت به تیمار شاهد (کنترل در تمام فصل) بین 20 تا 70 درصد کاهش یافت. همچنین با به تاخیر افتادن کنترل علف‌های‌هرز تا ورود کلزا به مرحله روزت، عملکرد دانه روند نزولی داشت. به این ترتیب با برازش معادلات گامپرتز و لجستیک، دوره بحرانی کنترل علف‌های‌هرز در این آزمایش از مرحله چهار برگی تا پیش از شروع مرحله روزت در کلزا (25 تا 70 روز پس از سبز شدن) برآورد شد.