ارزیابی ویژگی‌های جوانه‌‌زنی و خواب در سی توده بذری گیاهان دارویی

بذور اکثر گیاهان دارویی در شرایط طبیعی دارای خواب می‌باشند، بنابراین شناخت عوامل موثر بر خواب بذور و ایجاد شرایط بهینه برای جوانه‌‌زنی آن‌ها برای کشت گسترده گیاهان دارویی لازم می‌باشد، بدین منظور آزمایشی برای بررسی اثر خواب بر روی بذور 30 توده بذری گیاهان دارویی اجرا شد. در آزمایش اول جوانه‌زنی بذور گیاهان دارویی در چهار تکرار 25 تایی بذور و با استفاده از آب مقطر در پتری دیش با کاغذ صافی واتمن بررسی شد، بالاترین درصد جوانه‌زنی در گل انگشتانه (digitalis purpurea) (100 درصد) و کمترین در گل صابونی (saponaria officinalis) (صفر درصد) مشاهده شد. سپس در آزمایش دوم بر روی بذور 17 گونه که دارای خواب بودند، تیمارهای مختلف شکست خواب از قبیل نیترات پتاسیم ، خراش دهی بذور و برداشتن پوست بذور اعمال شد. در تیمار نیترات پتاسیم خاکشیر همدان (sisymbrium irio) با 94 درصد و خاکشیر نیشابور با 27 درصد جوانه‌زنی به ترتیب بیشترین و کمترین درصد جوانه‌‌زنی را دارا بودند. در تیمار خراش دهی بیشترین و کمترین میزان شکست خواب به ترتیب در گل صابونی با 33 درصد و تاتوره( datura stramonium) 1 درصد مشاهده شد. در تیمار هیپوکلریت سدیم نیز بیشترین و کمترین میزان جوانه‌‌زنی در گیاه خار مریم (94 درصد) و ختمی‌(althaea officinalis) (42 درصد) مشاهده شد. به طور کلی براساس نتایج کاربرد تیمارهای شکستن خواب موجب افزایش درصد جوانه‌‌زنی بذور این گیاهان دارویی شد.