تاثیر پوترسین و کودهای زیستی بر محتوای سدیم و پتاسیم ریشه و اندام‌های هوایی، هدایت روزنه‌ای، شاخص سطح برگ و عملکرد گندم تحت تنش شوری

به‌منظور بررسی تاثیر کودهای زیستی و پوترسین بر بهبود محتوای سدیم و پتاسیم، هدایت روزنه‌ای و شاخص سطح برگ گندم تحت تنش شوری، آزمایش فاکتوریلی در قالب طرح پایه بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1398 اجرا شد. عامل‌های آزمایشی شوری در چهار سطح (عدم اعمال شوری و شوری‌های 40، 80 و120 میلی‌مولار با نمک کلرید سدیم)، کاربرد کودهای زیستی در چهار سطح (عدم کاربرد کود زیستی به‌عنوان شاهد، کاربرد توام سودوموناس و فلاوباکتریوم، کاربرد میکوریز، کاربرد توام میکوریز با سودوموناس و فلاوباکتریوم) و محلول‌پاشی پوترسین در سه سطح (محلول‌پاشی با آب به‌عنوان شاهد، 0.5 و 1 میلی‌مولار) شامل می‌شدند. نتایج نشان داد که با افزایش شوری محتوای پتاسیم، هدایت روزنه‌ای و شاخص سطح برگ کاهش یافت. ولی کاربرد کودهای زیستی و پوترسین این صفات را افزایش داد. در بالاترین سطح شوری (120میلی‌مولار) یک کاهش 24.94 و 21.57 درصدی به‌ترتیب در محتوای سدیم ریشه و اندام هوایی در کاربرد توام میکوریزا، سودوموناس و فلاوباکتریوم و محلول‌پاشی یک میلی‌مولار پوترسین نسبت به عدم کاربرد کودهای زیستی و عدم محلول‌پاشی پوترسین در همان سطح شوری وجود داشت. در بالاترین سطح شوری، کاربرد توام میکوریزا، سودوموناس و فلاوباکتریوم و محلول‌پاشی یک میلی‌مولار پوترسین محتوای پتاسیم ریشه (47.76 درصد) و اندام هوایی (21.66 درصد) و عملکرد دانه (28.57 درصد) را نسبت به عدم کاربرد کودهای زیستی و عدم محلول‌پاشی پوترسین در همان سطح شوری افزایش داد. به‌نظر می‌رسد کاربرد کودهای زیستی و پوتریسین می‌تواند به‌دلیل بهبود هدایت روزنه‌ای و شاخص سطح برگ، عملکرد دانه گندم را تحت تنش شوری را افزایش دهد.

effects of putrescine and biofertilizers on content of na+ and k+ root and shoots, stomatal conductance, leaf area index, and yield of wheat (triticum aestivum l.) under salinity stress

introductionsalinity is one of the major constraints to wheat growth, which hampers production, causing yield loss in arid and semi-arid regions. reductions in growth resulting from high salinity are because of both osmotic stress, inducing a water deficit, and the effects of excess na+ and cl– ions on critical biochemical processes. salt stress induces a significant reduction in photosynthesis through the reduction of leaf area and photosynthetic pigments. several strategies have been developed to decrease the toxic effects caused by high salinity on plant growth. among them, the use of plant growth-promoting rhizobacteria (pgpr) such as pseudomonas and mycorrhiza play an important role in yield improvement. many studies have been published on the beneficial effects of bacterial inoculation on plant physiology and growth under salt stress. one of the common hypotheses employed in most of the studies conducted under salinity stress was the lowering of ethylene level by the acc-deaminase activities of pgpr and improved plant growth and yield under salinity stress.it was reported that the application of pseudomonas spp. improved plant growth by decreasing the uptake of na+ and increasing the activities of antioxidant enzymes under salinity stress. the selective uptake of k+ as opposed to na+ is considered one of the important physiological mechanisms contributing to salt tolerance in many plant species. inoculation with pgpr significantly decreased na+ uptake and increased k+ content and enhanced levels of k+ that could be to mitigate oxidative stress imposed by higher salinity.