تاثیر کم آبیاری، تاریخ کاشت و کودهای زیستی بر صفات اگرومورفولوژیک، غلظت نیتروژن و کربن برگ و عملکرد دانه کینوا در شرایط اردبیل

به‌منظور بررسی اثر آبیاری، تاریخ کاشت و کودهای زیستی بر صفات اگرومورفولوژیک، غلظت کربن برگ، غلظت نیتروژن برگ، نسبت کربن به نیتروژن برگ و عملکرد دانه کینوا، آزمایشی در مزرعه‌ای واقع در شهرستان بیله سوار (منطقه مغان) استان اردبیل در دو سال زراعی 1400-1398 در قالب طرح کرت‌های دوبار خرد شده بر مبنای طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. عامل های آزمایشی شامل آبیاری در سه سطح (آبیاری معمولی، قطع آبیاری در مرحله غنچه دهی و قطع آبیاری در مرحله پر شدن دانه) به‌عنوان فاکتور اصلی، تاریخ کاشت در سه سطح (5 مرداد، 20 مرداد و 5 شهریور) به‌عنوان فاکتور فرعی و چهار سطح کود زیستی نیتروژنه (بدون تلقیح، تلقیح بذر با ازتوباکتر، تلقیح بذر با آزوسپیریلوم و تلقیح با مخلوط ازتوباکتر و آزوسپیریلوم) به‌عنوان فاکتور فرعی فرعی در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که آبیاری معمولی با تاریخ کاشت 20 مرداد و تلقیح توام کودهای زیستی ازتوباکتر و آزوسپیریلوم بیش‌ترین تاثیر را بر صفات مورفولوژیک و غلظت نیتروژن برگ داشته و بیشترین عملکرد دانه (304.97 گرم بر مترمربع) نیز در همین شرایط به‌دست آمد. همچنین عملکرد دانه کینوا همبستگی مثبت و معنی‌دار با ارتفاع بوته (0.85=r)، قطر ساقه (0.64=r)، سطح برگ (0.86=r)، طول پانیکول (0.86=r) و غلظت کربن برگ (0.38=r) نشان داد.

effect of deficit irrigation, planting date and biofertilizers on agro- morphological traits, leaf nitrogen and carbon concentration and seed yield on quinoa under ardabil conditions

introductionthe most important problem that threatens food security of any country and the world is the lack of adequate water resources, so one of the ways to deal with this crisis is to use plants with low water requirements and high water use efficiency. among the plants, we can name quinoa, which is one of the plants that has been less studied and exploited in iran. since the planting date has the greatest impact on the physiological characteristics of the crop compared to other cropping treatments, so choosing the appropriate planting date can also create the greatest correlation between plant growth trends and climatic conditions. undoubtedly, the use of biological fertilizers, in addition to the positive effects it has on all soil properties, is also economically, environmentally and socially fruitful and can be a suitable and desirable alternative to chemical fertilizers. therefore, the aim of this study was to determine the response to deficit irrigation, planting date and application of different biofertilizers in quinoa.materials and methodsthis experiment was carried out during two cropping years 2019 and 2020 in a farm located in moghan region. the site has latitude of 39◦27 n, a longitude of 48◦12 e and is 120 m above mean sea level, with an average annual rainfall of 250-300 mm.