بررسی اثرات تنش خشکی و سالیسیلیک اسید بر رشد و پارامترهای فیزیولوژیک چهار رقم کلزای بهاره

تنش خشکی یکی از مهم‌ترین تنش‌های محیطی است که رشد و نمو گیاهان را محدود می‌کند اما اسید سالیسیلیک هورمون طبیعی است که رشد را کنترل نموده و باعث القاء تحمل به تنش‌های کمبود آب در گیاهان می‌شود. بدین منظور مطالعه‌ای بر روی چهار رقم کلزای بهاره (ظفر، زرفام، دلگان و rgs003) به‌صورت اسپلیت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار تحت تاثیر محلول‌پاشی اسید سالیسیلیک (صفر و 150 پی‌پی‌ام) و تنش خشکی (عدم تنش، قطع آبیاری در مرحله گلدهی و در مرحله خورجین‌دهی) در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان‌شرقی اجرا شد. نتایج نشان داد که قطع آبیاری در مرحله گلدهی اثرات منفی شدیدتری بر عملکرد دانه و صفات فیزیولوژیک در مقایسه با قطع آبیاری در مرحله خورجین‌دهی داشت. قطع آبیاری در هر دو مرحله منجر به کاهش محتوای کلروفیل a، b، کل و افزایش معنی‌دار محتوای h2o2 و mda گردید، همچنین ارقام زرفام و rgs003 بیشترین محتوای کلروفیل و کمترین محتوی h2o2 و mda را داشتند. محلول‌پاشی با اسید سالیسیلیک به‌ترتیب منجر به افزایش 31.79، 1.41و 7.33 درصدی محتوای پرولین، کربوهیدرات محلول برگ و روغن بذر و کاهش 21.16 و 18.67درصدی محتوای mda و h2o2 شد. همچنین نتایج نشان داد که محلول‌پاشی با اسید سالیسیلیک منجر به افزایش 31.96 درصدی عملکرد دانه تحت شرایط تنش خشکی در مرحله خورجین‌دهی گردید. در کل، تیمار با سالیسیلیک اسید توانست تا حدی اثرات منفی تنش را برطرف نماید و حتی منجر به بهبود عملکرد و بقیه صفات شود.