نقش حقوق مالکیت فکری در کاهش قیمت تمام شده کالاها و خدمات

سیاست اقتصادی کاهش قیمت تمام شده- به عنوان یک سیاست اقتصادی کارا جهت افزایش قدرت رقابتی محصولات داخلی در مواجهه با رقبای خارجی- اخیراً مورد توجه وزارت صنعت، معدن و تجارت ایران قرار گرفته است. هرچند در نگاه نخست چنین بنظر می آید که حمایت از اموال فکری نظیر ابداعات و اختراعات، باعث افزایش قیمت تمام شده محصولات می گردد اما با بررسی دقیق تر می توان دریافت که قوانین حمایت از حقوق مالکیت فکری می تواند از بسیاری جهات باعث کاهش قیمت تمام شده شود. از این رو اعضای کمیته کاهش قیمت تمام شده کشور بخصوص وزارت صنعت، معدن و تجارت ایران باید در بررسی عوامل موثر بر کاهش قیمت، به نقش مالکیت فکری و جایگاه آن در حقوق ایران توجه کافی نماید. از آنجا که تاکنون در ادبیات حقوقی ما، این موضوع مورد بررسی علمی و کاربردی قرار نگرفته است، لذا این مقاله می کوشد تا ضمن رفع نسبی این خلا تحقیقاتی، بدین پرسشها پاسخ دهد که حمایت از حقوق مالکیت فکری چگونه باعث کاهش قیمت تمام شده می شود؟ و اینکه آیا نظام مالکیت فکری ایران بگونه ای طراحی شده است که به کاهش قیمت تمام شده کمک کند؟ برای ارایه پاسخ بدین پرسشها، مطالب این نوشتار را در دو بخش بیان خواهیم کرد: در بخش نخست، میزان تاثیر مالکیت فکری در کاهش قیمت تمام شده را در مراحل زنجیره تامین همراه با مطالعه تطبیقی و در بخش دوم، جایگاه موضوع را در حقوق ایران نقد و بررسی کرده و در پایان، راهکارهای کاربردی را به قانونگذار و دست اندرکاران اجرایی کشور پیشنهاد خواهیم داد.