مطالعه تطبیقی اصل قانونمندی حقوق جنایی و قاعده های آن در ایران و انگلستان

اصل قانونمندی یکی از اصل‌های بنیادیِ حقوق جنایی ست که جایگاه برجسته‌ای در سامانه‌های حقوقیِ نوشته یا موضوعه دارد. سامانه حقوقیِ ایران که از حقوق فرانسه و مقرّره‌های شرعی تاثیر پذیرفته است، به‌ویژه از آغازِ دوره قانون‌گذاری، جایگاه ممتازی برای اصل قانونمندی در پهنه حقوق جنایی قایل بوده است. برعکس، سامانه حقوقیِ انگلیس، که بر اصل‌ها و قاعده‌های کامن‌لا مبتنی ست، در چند دهه‌گذشته با تصویب قانون‌های موضوعه جنایی، به سوی قانونمند‌سازیِ بیش‌‌ترِ حقوق جناییِ خود گام برداشته است. این مقاله می‌کوشد تا با نمایاندنِ اصل قانونمندی در ساختارِ یک نظریه حقوق جنایی، جایگاه این اصل و قاعده‌های آن را در دو سامانه حقوقیِ ایران و انگلستان تبیین و تحلیل کند. مقاله نشان می‌دهد که با وجود جایگاه متفاوتی که اصل قانونمندی در این دو سامانه دارد، شباهت‌هایی را می‌توان میان پاره‌ای از قاعده‌های برخاسته از آن در این سامانه‌ها شناسایی کرد که با منطقِ یک زبانِ عمومی در نظریه حقوق جناییِ معاصر سازگار و هماهنگ اند.