بررسی تطبیقی جایگاه اصل کیفی‌بودن در پرتو اصول حاکم بر جرم‌انگاری در ایران و هلند

اصل کیفی‌بودن به‌عنوان یک اصل بنیادین در حوزۀ قانون‌گذاری شناخته می‌شود، لذا صرف مشروعیت صوری جرایم، معیار کافی برای داشتن قانون کیفری کیفی نیست. قوانین کیفری، زمانی کیفی و حاکم هستند که منطبق با مقتضیات روز جامعه باشند. برای این منظور، به‌روز‌رسانی اصول کلاسیک حاکم بر جرم‌انگاری می‌تواند نقش موثری در ارتقای کیفی قوانین کیفری داشته باشد. هلند به‌عنوان یکی از کشورهای عضو اتحادیۀ اروپا به‌شدت تحت تاثیر قواعد حقوق بشری در جرم‌انگاری‌های خود است، به نحوی که بسیاری از این اصول، تضمین‌کنندۀ اصل کیفی‌بودن است. به علاوه، نظام جزایی هلند در حوزۀ قانون‌گذاری بین نظام‌های جزایی اروپایی همواره به‌عنوان یک نظام پیشرو محسوب می‌شود. در این پژوهش، با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و با بهره‌گیری از منابع کتابخانه‌ای، ابتدا به اصول حاکم بر جرم‌انگاری در این کشور پرداخته شده و سپس خلاهای موجود در اصول حاکم بر جرم‌انگاری در ایران مطرح گردیده است. قانون‌گذار هلندی با اِعمال اصولی نظیر اصل آستانه، از الگوی جرم‌انگاری خاص و متفاوتی پیروی می‌کند. به‌نظر می‌رسد عدم پیش‌بینی اصل کیفی‌بودن در قوانین کیفری ایران، بازیگران زنجیرۀ عدالت کیفری را با چالشف مواجه ساخته است.

a comparative study on the position of the principle of quality in the ‎light of the principles governing criminalization in iran and the ‎netherlands

the principle of quality is crucial in legislation. legalizing an act is insufficient in criminal law; true quality is evident when criminal laws align with societal demands. updating traditional crime-related principles can significantly contribute to improving criminal law. as a member of the european union, the netherlands adheres to human rights regulations, a cornerstone that not only considerably impacts its criminal justice system but also guarantees the integrity of its laws, providing a strong sense of reassurance and confidence. the profound impact of these human rights regulations on the dutch criminal justice system underscores their importance. this study examines the principles governing crime in the netherlands and compares them with those in iran. the dutch legal system follows a distinct and specific pattern in defining crime. in contrast, the absence of a definition of the principle of quality in iranian criminal law has raised substantial challenges for the actors in the criminal justice chain, highlighting the urgent need for improvement and change.