مطالعۀ تطبیقی تعهد مدیران تجاری در تقابل با فرصت‌ها و موقعیت‌های ‏شرکتی در نظام‌های حقوقی ایالات متحده، انگلستان و ایران ‏

روابط شرکت با مدیران خود به دلیل قدرت تفویضی به آنها همواره مستعد سوءاستفاده به‌ویژه در مورد بهره‌برداری از دارایی‌ها، اطلاعات یا فرصت‌ها است. شناخت تعهدات مدیران ذی‌نفع در برخورد با فرصت‌های تجاری یکی از دغدغه‌های مهم حاکمیت شرکتی است. در این میان نظام حقوقی انگلستان و امریکا سال‌هاست به تحلیل این موضوع پرداخته‌اند. نگارندگان این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی و با نگاه تطبیقی اعلام می‌دارند هر زمان که مدیران با فرصت تجاری مواجه گردند، وظیفۀ اصلی آنها اقتضا می‌‌کند آن را به صورت رسمی و با جزئیات افشا نمایند؛ به نحوی که امکان بررسی مناسب در خصوص آن برای شرکت وجود داشته باشد. دادگاه‌ها در نظام حقوقی امریکا ضمن به‌کارگیری آزمون‌های مختلف سعی در شناسایی مالک حقیقی فرصت تجاری داشته‌اند و نظام حقوقی انگلستان قائل به وجود وظیفۀ گسترده‌تری برای افشای فرصت‌ها است که بر اساس آن، همۀ فرصت‌های تجاری باید در اختیار شرکت قرار گیرد. ابطال معاملۀ صورت‌گرفته، ایجاد مسئولیت در زمینۀ جبران خسارت و حتی بازگشت سودهای کسب‌شده، ازجمله ضمانت اجراها و راهکارهای حقوقیِ درنظر گرفته‌شده برای مقابله با مدیران متخلف است. در نظام حقوقی ایران با وجود عدم اشارۀ صریح به موضوع فرصت‌های شرکتی، این مفهوم و محور اصلی آن قابل اثبات است.

a comparative study of business directors’ obligation in contrast with ‎corporate opportunities and situations in the legal systems of the ‎united states, england, and iran

the company’s relationships with its directors are always susceptible to abuse, especially in the exploitation of assets, information or opportunities due to the power of delegation. recognizing the obligations of interested director in dealing with business opportunities is one of the important concerns of corporate governance. in the meantime, the english and american legal systems have analyzed this issue for years. the authors of this article state with a descriptive-analytical method and with a comparative view that whenever a director is faced with a business opportunity, their main duty is to disclose it officially and in detail; in a way that it is possible for the company to properly investigate it. courts in the american legal system have tried to identify the real owner of the business opportunity while applying variant tests and the english legal system recognizes the existence of a broader duty to disclose opportunities, according to which all business opportunities must be made available to the company. the sanctions and legal solutions considered to deal with the delinquent directors , including of cancellation of the transaction, creating responsibility in the field of compensation and even the return of the earned profits. in iran’s legal system, despite the lack of explicit reference to the issue of corporate opportunities, this concept and its main axis can be proved.