بررسی جبران خسارت زیست‌محیطی در نظام حقوقی ایران و جمهوری ‏خلق چین

تخریب محیط‌ زیست مهم‌ترین رفتار تعدی‌گرایانه است که موجب تضعیف حق حیات بشری می‌شود؛ حقی که همواره نیازمند حفاظت و حمایت به شیوه‌های گوناگون بوده ‌است. از این رو، تدوین شاخص‌های خسارت محیط‌ زیست به‌عنوان یکی از دغدغه‌های اساسی برای جبران خسارت‌های زیست‌محیطی تلقی شده و لزوم جبران خسارت‌های جرایم زیست‌محیطی در نظام حقوقی ایران و چین تحت قوانین عام و خاص مورد پذیرش قرار گرفته است. بسیاری از ناظران به این واقعیت اشاره دارند که رشد چشمگیر اقتصاد در چین دارای هزینه‌های سنگینی به‌ویژه از لحاظ زیست‌محیطی مرتبط با این رشد بوده است. در عین حال، این رشد به‌واسطۀ تاثیرات وخیم زیست‌محیطی دچار آسیب‌هایی نیز شده است. نظام حقوقی ایران و چین با وجود تفاوت‌هایی در زمینۀ راهکارهای جبران خسارت، شباهت‌هایی نیز با هم دارند، ازجمله اینکه در هر دو سیستم مبنای جبران خسارت مطابق با قوانین عام مسئولیت مدنی است؛ موضوعی که مورد انتقاد حقوق‌دانان هر دو کشور قرار گرفته است. در عین حال، مبنای مسئولیت در ایران نظریۀ تقصیر و خطر است و در چین مسئولیت محض بوده، بار اثبات ادعا و رابطۀ سببیت برعهدۀ فرد متخلف است. محیط زیست همواره نیازمند حفاظت و حمایت به شیوه‌های گوناگون بوده‌ است؛ از این رو، تدوین شاخص‌های خسارت‌های محیط‌ زیستی به‌عنوان یکی از دغدغه‌های اساسی برای جبران این‌گونه خسارات تلقی شده و لزوم جبران خسارات جرایم زیست‌محیطی در نظام حقوقی ایران و چین تحت قوانین عام و خاص مورد پذیرش قرار گرفته است.

study compensation for environmental damage in the legal system of ‎iran and the people's republic of china

research article environment damage is considered the most significant factor of encroachment that causes weakening of the right of human life and always been needful to be protected and supported in any way. for this reason, determining the codification of the environmental damages indexes is considered one of the main concerns for compensation for these damages, and the necessity of compensating the environmental damages crimes in both legal systems under the general and special laws is approved. many supervisors point to the reality about china that the significant economic growth in this country has had great costs relevant to this growth, especially in terms of environmental costs. in the legal systems of iran and china, despite some differences, there are some similarities in the background of compensation solutions as well. among the cases; in both legal systems, the basis of compensation for damage is based on civil liability from the general laws, an issue that is criticized by jurists of both countries. nevertheless, the liability basis in iran is the theory of fault and hazard, and in china is a pure liability, and the burden of proving the claim and causation is on the offender.