مطالعۀ تطبیقی مصادرۀ مبسوط کیفری از منظر گروه ویژۀ اقدام مالی، ‏اتحادیۀ اروپا، انگلستان و ایران

ازآنجاکه جرایم سازمان‌یافته به‌طور فزاینده‌ای در دهۀ 1980 از طریق جرایم مواد مخدر گسترش یافت و به یک معضل بین‌المللی تبدیل شد، ناکارآمدی ابزارهای قانونی موجود برای مقابله با آن ظاهر گردید؛ چراکه محکومیت چندی از مجرمان سازمان‌یافته در پشت میله‌های زندان و بهره‌برداری از منافع جرم خود پس از آزادی، نمی‌توانست تاثیر عینی در به‌شکست واداشتن جرایم سازمان‌یافته داشته باشد. از این ‌حیث، نظام مصادرۀ اموال برای مبارزه با جرایم سازمان‌یافتۀ بین‌المللی، به‌عنوان یک اصل اساسی در نظام‌های حقوقی بین‌المللی و ملی شناخته شد و به نحو چشمگیری از منظر نوع و گستره، رشد و وسعت یافت که ازجمله اشکال مدرن و مترقی آن، «مصادرۀ مبسوط کیفری» است. در میان سازمان‌های بین‌المللی، گروه ویژۀ اقدام مالی و اتحادیۀ اروپا و نیز در میان کشورهای‌ اروپایی، انگلستان دارای نظام‌های پیشرو مصادرۀ مبسوط کیفری هستند؛ از این‌ رو، در این پژوهش به هدف آسیب‌شناسی و بهینه‌سازی نظام حقوقی حاکم بر مصادرۀ اموال مرتبط با جرم در ج.ا.ایران، با نگاهی تطبیقی، مولفه‌های نظام مصادرۀ مبسوط کیفری در نظام‌های حقوقی پیشرو یادشده تشریح و مبتنی بر رهیافتِ حاصله، نظام حقوقی ایران مورد سنجش و آسیب‌شناسی قرار می‌گیرد تا از این رهگذر، به هدف اصلاح قوانین حاکم بر عرصۀ اموال مرتبط با جرم، پیشنهادهایی کارآمد ارائه گردد. مصادرۀ مبسوط در نظام‌های حقوقی پیشرو دارای چهار مولفۀ جرایم موجب، مفروضات قانونی، کاهش ارزش ادلۀ اثباتی و انقلاب دعوی است. در نظام حقوقی ایران اگرچه مصادرۀ مبسوط کیفری در قانون اصلاح قانون مبارزه با پولشویی مصوب 1397 پیش‌بینی شده، اما فاقد مولفۀ اول و دوم است و در خصوص مولفۀ سوم اگرچه ظنّ متاخم به علم تقنین نموده، اما فاقد معیارهای عینی و کمّی است؛ از این ‌رو، پیشنهاد می‌شود قانون‌گذار همانند دیگر نظام‌های حقوقی پیشرو، مولفۀ جرایم موجب و مفروضات قانونی را در نظام حقوقی حاکم بر مصادرۀ مبسوط کیفری، تدوین و همانند نظام حقوق انگلستان معیارهای عینی چون «سبک زندگی مجرمانه» و «دورۀ فعالیت مجرمانه» را برای تحصیل ظنّ متاخم به علم تقنین نماید. شایان ذکر است که این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی انجام و در جمع‌آوری منابع از روش کتابخانه‌ای استفاده شده است.

a comparative study of extended criminal confiscation from the ‎perspective of the financial action task force, eu, uk and iran

as organized crime increasingly spread through drug crime in the 1980s and became an international problem; the ineffectiveness of existing legal tools to deal with it emerged; because the conviction of several organized criminals behind bars and the exploitation of the benefits of their crime after their release could not have had a tangible effect on defeating organized crime. in this respect, the system of confiscation of property to fight international organized crime was recognized as a fundamental principle in international and national legal systems and grew and expanded significantly in terms of type and scope; one of its modern and progressive forms is extended criminal confiscation among the international organizations, the financial action task force and the european union, and among the european countries, the united kingdom has the leading systems of extensive criminal confiscation. therefore, in this study, with the aim of pathology and optimization of the legal system governing the confiscation of property related to crime in the islamic republic of iran, with a comparative view, the components of the extended criminal confiscation system in the leading legal systems are described and based on the legal system approach. iran is assessed and pathologically evaluated in order to provide effective suggestions for reforming the laws governing property related to crime; extensive confiscation in leading legal systems has four components: criminal offenses, legal presumptions, reduction of the value of proof and litigation revolution. in iran's legal system, although extensive criminal confiscation is provided for in the anti-money laundering amendment law approved in 2017; but it lacks the first and second components, and regarding the third component, although suspicion is close to science, it has been legislated; but it lacks objective and quantitative criteria; therefore, it is suggested that the legislator, like other leading legal systems, formulates the component of predicate crimes and legal assumptions in the legal system governing extended criminal confiscation and, like the english legal system, establish objective criteria such as criminal lifestyle and period of criminal activity to study suspicion. legislate with science.it should be noted that this research has been done by descriptive-analytical method and in the collection of resources, the library method has been used.