مطالعۀ تطبیقی رابطۀ حقوقی نهادهای رقابتی و نهادهای تنظیم‎گر بخشی؛ از تضاد تا تعامل

قواعد حقوق رقابت به‌منظور حفظ رقابت بازار وضع می‎شوند و نهادهای ناظر بر رقابت وظیفۀ اجرای قوانین و مقررات رقابتی و جلوگیری از ارتکاب رویه‎های ضدرقابتی از سوی بنگاه‎های اقتصادی را برعهده دارند. اما در کنار نهادهای ناظر بر رقابت، در حوزه‎های خاصی به‌ویژه هنگامی که بازارها با انحصار یا تمرکز شدید روبرو هستند و به‌منظور نظارت بر انحصار، نهادهای تنظیم‎گر بخشی ایجاد شده‎اند.بررسی اختیارات، وظایف و اهداف نهادهای تنظیم‎گر بخشی و نهادهای رقابتی و نیز نحوۀ عملکرد آن‌ها در کشورهای مختلف، وضعیت‎ گوناگونی از تعارض تا تعامل را نشان می‎دهد. در بعضی کشورها نهادهای تنظیم‌گر بخشی با نهادهای رقابتی همگام و همسو هستند، منتها در برخی دیگر، عملکرد متفاوت و گاه متعارضی با نهادهای رقابتی داشته‌اند و گاهی حتی مانعی بر سر راه اجرای قوانین رقابتی تلقی شده‌اند. در این مقاله با رویکردی تطبیقی این موضوع در نظام‎های حقوقی مختلف مطالعه شده، درنهایت دیدگاه نظام حقوقی ایران با توجه به آخرین تحولات صورت‌گرفته در قوانین و مقررات و بررسی مهم‎ترین پرونده‎های مورد اختلاف شورای رقابت و تنظیم‎گران بخشی (پروندۀ مخابرات، داروخانه‏ها، کانون وکلا و قیمت‎گذاری خودرو) با روشی توصیفی تحلیلی مورد مطالعه قرار گرفته است.

A Comparative Study on the Legal Relationship between the Competition Authorities and Sector Regulators; from Conflict to Interaction

Competition rules apply to maintain market competition, and competition authorities are responsible for implementing competition laws and regulations and preventing the undertakings from anticompetitive practices; However, alongside Competition authorities, in certain areas, mainly when markets face monopoly or intense concentration, lawmakers set up sector regulators to monitor the monopolies. In some countries, regulatory bodies are partly in line with competition authorities, but in some legal systems, they perform differently and sometimes are in conflict; On occasions, sector regulators consider an obstacle to the implementation of competition laws. Examining the powers, duties, and objectives of sector regulators and competition authorities, and how they operate in different countries, presents a variety of situations from conflict to interaction. In this article, this issue has been studied in different legal systems using a comparative approach. Finally, the Iranian Legal system’s viewpoint has been discussed, reviewing the latest developments in the laws and regulations and the most critical cases of dispute between the Competition Council and the regulatory sector (telecommunications, pharmacies, Bar Associations, and car pricing), using a descriptiveanalytical method.