حق بر ادارۀ مطلوب از منظر منشور حقوق بنیادین اتحادیۀ اروپا و منشور حقوق شهروندی ایران

ادارۀ مطلوب به‌عنوان یکی از شاخص‌های حاکمیت قانون در نهادهای اداری به‌دنبال حمایت از حقوق اشخاص در قبال دولت است. این حق در سطح بین‌المللی برای اولین بار در منشور حقوق بنیادین اتحادیۀ اروپا تصریح و در رویۀ قضایی دیوان دادگستری اتحادیۀ اروپا تثبیت شده است. در نظام حقوقی ایران نیز اخیراً این حق در منشور حقوق شهروندی با عنوان ادارۀ شایسته تصریح شده است. قطعاً استفاده از تجارب و پیشرفت‌های هنجار اتحادیۀ اروپا می‌تواند در تبیین و تضمین هرچه بیشتر این حق در نهادهای اداری موثر باشد. ضمن درک اهمیت شناسایی اخیر این حق در منشور حقوق شهروندی، پرسش این است که تا چه میزان این حق و مولفه‌های آن با استانداردهای بین‌المللی مندرج در منشور حقوق بنیادین قرابت دارد و نکات قوت و ضعف این سند در چارچوب حق بر ادارۀ مطلوب نسبت به منشور حقوق بنیادین چیست؟ بررسی نشان می‌دهد به‌طور کلی منشور حقوق شهروندی در معرفی مولفه‌های حق بر ادارۀ مطلوب قرابت قابل‌توجهی با منشور حقوق بنیادین دارد، ولی در بیشتر موارد به لحاظ عینیت و شفافیت مفاهیم و گسترۀ حق مورد شناسایی از معیارهای مطرح‌شده در آن فاصله دارد و تنها در خصوص ارائۀ روش‌های جبران خسارت، نسبت به منشور حقوق بنیادین از رویکرد بهتری برخوردار است.

Right to good administration in Charter of Fundamental Rights of the EU and Iranian Charter on Citizens’ Rights.

Good administration, as a factor of rule of law in administrational institutions, is looking for protecting the rights of individuals against the government. This right was stipulated for the first time in the EU charter of fundamental rights and was stabilized in the European Court of Justice. Recently this right was stipulated in Iranian judicial system in the Charter on Citizens’ Rights as “appropriate administration.” Definitely applying the normative experiences and developments of European Union may be effective in much more clearance and entailment of this right in administrational institutions. Meantime understanding the importance of this right identification in the Charter of Citizens’ Right, the question would be that how much this right and it’s compilations have affinity with the international standards included in the Charter of Fundamental Rights and what are the privileges and defects of this document in relation to the Charter of Fundamental Rights in the framework of the right to good administration? The inquiry shows that, generally the Charter on Citizens’ Rights has a substantial affinity with the Charter of Fundamental Rights in introducing the compilations of the right to good administration, but in most cases due to objectiveness and transparency of the definitions and the domain, the right is far away from the criterion projected for and has got a better approach in accordance to the Charter of Fundamental Rights, just in introducing the methods of compensating.