مسئولیت ارسال‌کننده در حمل ‌و ‌نقل جاده‌ای کالای خطرناک در حقوق ایران و اتحادیۀ اروپا

تولید فزایندۀ کالای خطرناک و گسترش مبادلات تجاری بر حجم نقل ‌و انتقال کالای خطرناک افزوده و باعث شده است حمل ‌و نقل جاده‌ای این نوع کالا موضوع بحث کنوانسیون‌های بین‌المللی قرار گیرد. حقوق ایران نیز از تحولات بین‌المللی دور نمانده و علاوه بر ملحق شدن به برخی کنوانسیون‌های بین‌المللی، مقرراتی را در سطح داخلی برای حمل این نوع کالاها وضع کرده است. در فرایند حمل ‌و نقل کالای خطرناک، ارسال‌کننده یکی از طرفین قرارداد حمل ‌و نقل‌ است که نقش سازنده‌ای در تهیۀ مقدمات حمل دارد. ارسال‌کنندۀ کالا در موقعیت مناسبی برای سنجش ایمنی حمل کالا بوده و دارای وظایفی است که به اقتضای طبیعت خاص کالای خطرناک و گستردگی و شدت خسارت ناشی از آن تشدید شده است و در پی آن، مسئولیت سنگین‌تری را می‌طلبد؛ بنابراین در جستار حاضر سعی شده است با روش توصیفی تحلیلی و بر مبنای مقررات داخلی و بین‌المللی، علاوه بر تعیین حدود و شمول مفهوم کالای خطرناک، تعهدات و تکالیف ارسال‌کننده تشریح شود و ضمن تبیین و ارزیابی وضع موجود در نظام حقوقی ایران و اسناد بین‌المللی از حیث قلمرو و مبنای مسئولیت، وضع مطلوب تحلیل گردد.

Sender’s liability arising from the road transportation of dangerous goods in Iranian law and the European Union

The production of increasingly dangerous goods and expand commercial exchanges is added on dangerous goods transport volume and is caused this type of road transport of goods subject to international conventions to be discussed. Iranian law as well as international developments in addition to join some international conventions, regulations in internal surface for this type of goods is ratified. In the process of dangerous goods transport, the sender is one of the parties to the contract is that the constructive role of transport in transit arrangements. The sender of the goods is in the appropriate position of the safety evaluation for carrying goods and has duties that exacerbated by the specific nature of dangerous goods and span and severity of the damage caused by therefrom and consequently requires heavier responsibility. So in the current with descriptive and analytical methods have been tried, based on domestic and international regulations in addition to specifying the limits and the inclusion of the concept of the dangerous goods, obligations and duties of the sender will be described and while explaining and evaluating the status quo in the Iranian legal system and international instruments in terms of their territory and the basis of liability, The optimal situation to pay analysis.