توصیف رای از منظر قابلیت شکایت (با نگاهی تطبیقی)

رای را اوصافی است، اما از منظر شکایت از آن، چهار وصف بیش از همه رخ می‌نماید که به نظر نگارندۀ این مقاله دارای الزام قانونی و ضمانت اجرای معین است: توصیفِ داشتن یا نداشتن قابلیت شکایت از رای، توصیف نوع شکایت، توصیف مرجع رسیدگی به آن و سرانجام توصیف مهلت آن. این امور چهارگانه از امور موضوعی، و نه حکمی، به‌شمار می‌آیند که باید در فرایند اعمال حکم بر موضوع توصیف شوند و از‌این‌رو، نمی‌توان مستند به فرض آگاهی همگانی از قانون و مسموع نبودن عذر جهل به آن، از انجام این الزام قانونی شانه خالی کرد. سه وصف نخستین، در تکلیف دادگاه به صدور حکم مقتضی و حل و فصل دعوا و صدور حکم خاص و معین ریشه دارد و وصف آخر از ملحقات و آثار قاعدۀ ابلاغ است؛ به این معنا که الزام به ابلاغ رای، عقلاً با الزام به ابلاغ مهلت اقدام بعدی همراه است، مگر اینکه پس از ابلاغ، اقدام بعدی قانوناً متصور نباشد. این مقاله به‌دنبال کنکاش پیرامون استدلال راجع به اصل الزام به توصیف چهارگانه به‌عنوان ادامۀ تکلیف دادگاه در توصیف موضوعات دعوایی و درنهایت ضمانت اجرای غفلت از این کار یا اشتباه در آن است.

Description of Judgment from the Perspective of Reviewability (Appeal)

There are several peculiarities for judgment, four of which are more important. These characteristics are related to reviewability of the judgments. These characteristics are considered binding and are enforced by sanctions: the characteristic of appeal; the characteristic of the way of appeal; the characteristic of appeal court and appeal time. These four matters are considered to be the matters of fact, and not the matters of law. These matters should be descripted while applying the rules on the specific cases. For this reason, the judge may not dismiss these elements by resorting to general assumptions such as people’s awareness of the law. Three of these matters are grounded in the duty of judges to issue suitable judgments and the fourth is based upon the right of notification. The notification of judgment logically reflects and contains the notification of time of proceedings, unless if after the notification no legal action can be taken. This article strives to justify the judge's duty of description of those four characteristics. Finally, this paper discusses the legal sanctions on this respect.