اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (act) بر هیجان تحصیلی امید و خودپنداشت تحصیلی دانش‎ آموزان دختر دارای اضطراب امتحان

این پژوهش با هدف اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (act) بر هیجان تحصیلی امید و خودپنداشت تحصیلی دانش‎ آموزان دختر دارای اضطراب امتحان انجام شد. طرح پژوهش، نیمه‌آزمایشی از نوع پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعۀ آماری پژوهش تمامی دانش‌آموزان دختر پایه‌های یازدهم و دوازدهم دورۀ متوسطۀ دوم شهر مرودشت به تعداد 3265 نفر، در سال تحصیلی 1400 1399 بودند که با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس، نمونه‌ای به تعداد 30 نفر انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایشی و گواه (هر گروه 15 نفر) قرار گرفتند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه‌های هیجان تحصیلی امید (پکران، گوئتز، تیتز و پری، 2002)، اضطراب امتحان (ساراسون، 1990) و سیاهۀ خودپنداشت مدرسه (چن و تامپسون، 2004) بود. گروه آزمایش طی 8 جلسۀ 90 دقیقه‌ای، تحت مداخلۀ درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (هیز، استروسال و ویلسون، 1999) قرار گرفت و گروه کنترل هیچ مداخله‌ای دریافت نکرد. برای تجزیه ‌و تحلیل داده‌ها از تحلیل کوواریانس چندمتغیری استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که مداخلۀ درمانی مبتنی بر تعهد و پذیرش در مولفه‌های هیجان تحصیلی امید و خودپنداشت تحصیلی منجر به افزایش معنادار عملکرد در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل در مرحلۀ پس‌آزمون گردید (0/05>p)؛ بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که مدارس با به‌کارگیری مداخلۀ درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد، می‌توانند باعث افزایش هیجان تحصیلی امید و خودپنداشت تحصیلی دانش‎آموزان شوند تا از این طریق دانش‌آموزان به موفقیت تحصیلی دست یابند.

the effectiveness of acceptance and commitment therapy on academic emotion of hope and academic self-concept of female students with test anxiety

the aim of this study was to evaluate the effectiveness of acceptance and commitment therapy (act) on academic emotion of hope and academic self concept of female students with test anxiety. the research design was quasi experimental with pretest/posttest and a control group. the statistical population of the study included all female students of the 11th and 12th grades in marvdasht, (n= 3265), in the academic year 2020 2021. convenience sampling was used to select a sample of 30 students who were randomly divided into experimental and control groups (15 people in each group). research tools included the academic emotion of hope questionnaire (pekrun, goetz, titz, perry, 2002), test anxiety questionnaire (sarason, 1990), and the school self concept inventory (chen and thompson, 2004). the experimental group was subjected to act for 8 sessions of 90 minutes. multivariate analysis of covariance was used to analyze the data. the results of the research showed that this intervention led to a significant increase in performance in the components of academic excitement, hope and academic self concept in the experimental group in the post test stage. therefore, it can be concluded that this intervention can increase students’ academic excitement, hope, and academic self concept.introductiontest anxiety is a type of mental self preoccupation characterized by a person’s doubts about their own abilities (knoll, valentiner holzman, 2019). test anxiety can potentially be related to other variables in students, and examining these variables in the form of treatment outcomes will provide us with a better understanding of this construct. one of the factors related to test anxiety is the academic excitement of hope. according to pekrun’s value control theory (2006), the academic excitement of hope is also one of the indicators of the quality of academic life, which increases flexibility, vitality, the ability to overcome challenges, endure failure and deal with problems (sagna, kemp, dinitto choi, 2020). research has contributed several factors to test anxiety, for example, academic self concept (lei, et al., 2021). academic self concept expresses a person’s knowledge and perceptions about their strengths and weaknesses, which includes the following three components: self image, self esteem, and self idealism (bass larsen, 2020).according to the literature, acceptance and commitment therapy (act) is one of the psychological treatments for test anxiety (coto lesmes, fernandez rodriguez gonzalez fernandez, 2020). the goal of act is to help clients achieve a more valuable and satisfying life by increasing psychological flexibility (hill, schaefer, spencer masuda, 2020).