تربیت اخلاقی از منظر پست مدرنیسم با تاکید بر اندیشه‌های اخلاقی ریچارد رورتی

در این مقاله با تاکید بر اندیشه اخلاقی ریچارد رورتی، به اخلاق پست مدرنیستی توجه شد. خصلت ضد بنیادگرایی، تکثر‌گرایی، ضد سلطه‌گرایی‌(سلطه‌طلبی)و تاکید بر همبستگی اجتماعی به‌عنوان ویژگی‌های اخلاق پست مدرنیستی معرفی شده و به دنبال آن پیامد‌ها و دلالت‌های تربیتی این دیدگاه که در پرورش اخلاقی می‌تواند ما را یاری دهد شامل اتخاذ رویکردی جامع و کل‌گرایانه در تربیت اخلاقی، احترام به تفاوت‌های گوناگون افراد‌، در پیش گرفتن رویکردی ضد سلطه‌طلبانه و اقتدار‌گرایانه در آموزش ارزش‌های اخلاقی و توجه و تاکید بر عنصر دگرخواهی (توجه به دیدگاه دیگران)، معرفی شده است‌. دستاورد مثبت این رویکرد در پرورش اخلاقی عمدتاً در نگاه جدیدی در آموزش‌های اخلاقی است که سه ویژگی اساسی تمایل به تکثرگرایی، دوری از مطلق‌گرایی و اتخاذ رویکردی ضد سلطه‌گرا را شامل می‌شود. در کنار آن از کاستی‌ها و محدودیت‌های این دیدگاه نیز می‌توان به ترتیب زیر نام برد: وانهادگی مطلق قدرت برای اجتناب از درغلتیدن به ورطه سلطه‌طلبی و افراط در آن باعث می‌شود که در پرورش اخلاقی، افراد و طبقات ضعیف‌تر رها شوند و به احقاق حق آن‌ها توجه نشود، از طرفی پذیرش هر نوع عقیده، مسلک و کنشی از طرف شهروندان به نام دوری از مطلق‌گرایی نیز باعث می‌شود که هر عقیده، اندیشه و طرز عملی پذیرش شود، حتی اگر از دیدگاه انسانی، غیرانسانی باشد که این نیز با روح پرورش اخلاقی در یک جامعه مردم سالار به‌عنوان آرمان‌شهر پست مدرنیسم نمی‌تواند سازگار باشد. علاوه بر آن اموری از قبیل همبستگی انسانی، مردم سالاری و اقتضایات محلی و منطقه‌ای خود در حکم مبادی و مبانی اخلاق تلقی می‌شود. بنابراین، تربیت اخلاقی از منظر پست مدرنیست به‌رغم ادعای آن‌ها نمی‌تواند بر هیچ شالوده‌ای استوار نباشد.