تاثیر رایحه درمانی استنشاقی اسطوخودوس بر فشارخون سیستولیک و دیاستولیک افراد مبتلا به پیش پرفشاری خون

زمینه و هدف: شواهد بیانگر آن است که پیش پرفشاری خون با افزایش عوامل خطر قلبی عروقی مرتبط است. مطالعه‌ حاضر با هدف تعیین اثربخشی رایحه درمانی استنشاقی اسطوخودوس بر فشارخون سیستولیک و دیاستولیک افراد مبتلا به پیش پرفشاری خون در شهر اصفهان طراحی و اجرا شده است.روش بررسی: این مطالعه نیمه تجربی دو گروهی در سال 1402 با مشارکت 70 مبتلا به پیش پرفشاری خون در مراکز منتخب خدمات جامع سلامت اصفهان انجام گرفت. بیماران به روش در دسترس وارد مطالعه شدند و به تصادف در گروه آزمون و کنترل (35 نفر در هر گروه) تخصیص یافتند. مداخله شامل رایحه درمانی با اسانس اسطوخودوس به صورت دو قطره با خلوص صد در صد به مدت 20 دقیقه تک جلسه‏ای بود. قبل، بلافاصله، 10 و 20 دقیقه پس از رایحه درمانی، فشارخون افراد در شرایط استاندارد ثبت ‏شد. گروه کنترل آموزش‏های معمول مرکز بهداشت را دریافت کردند. در این مطالعه از نرم افزار spss نسخه 26 و آمار توصیفی و استنباطی از جمله آنالیز واریانس با اندازه‏گیری‏های مکرر و آنکووا استفاده شد. سطح معناداری در آزمون ها 0.05 در نظر گرفته شد.یافته‌ها: براساس نتایج آزمون آنالیز واریانس با اندازه‏گیری‏های تکراری، «اثر متقابل زمان و گروه» فشارخون سیستولیک (0.001>p) و فشارخون دیاستولیک (0.001p<) معنادار شد. همچنین تاثیرات بین گروهی متغیر وابسته فشارخون سیستولیک معنادار شد (اثر گروه) (0.001>p)، به طوری که در مقایسه بین دو گروه مداخله و کنترل، روند کاهش میانگین فشارخون سیستول در گروه مداخله به صورت معناداری بیش‌تر از گروه کنترل بوده است. همچنین در مقایسه درون گروهی، نتایج حاکی از معنادار شدن فشارخون سیستولیک بین قبل با تمامی زمان‏های بعد از رایحه درمانی در گروه مداخله بود (0.001>p)، این مقایسه برای گروه کنترل معنادار نشد (0.068=p). همچنین برخلاف فشارخون سیستولیک، نتایج آزمون تاثیرات بین گروهی فشارخون دیاستولیک معنادار نشد (0.141=p).نتیجه‌گیری: با توجه به روند رو به صعود ابتلا به فشارخون و عوارض گسترده آن و تاثیرات مثبت استفاده از رایحه درمانی، این روش به عنوان یک مداخله مقرون به صرفه و با دسترسی و کاربرد آسان، در کنار سایر روش‏ها به عنوان یک درمان مکمل، توصیه می شود. 

the effect of lavender inhalation aromatherapy on systolic and diastolic blood pressure in patients with prehypertension

background & aim: the evidence shows that prehypertension is related to an increased risk of cardiovascular complications. this study aims to determine the effect of lavender inhalation aromatherapy on systolic and diastolic blood pressure (sbp & dbp) in people with prehypertension in isfahan.methods & materials: this two-group quasi-experimental study was conducted in 2023, involving 70 prehypertensive patients selected from comprehensive health service centers in isfahan. participants were selected through convenience sampling and were randomly assigned to either the experimental or control group. the intervention included inhalation aromatherapy using two drops of 100% pure lavender essential oil for 20 minutes in a single session. blood pressure measurements were taken before, immediately after, and 10 and 20 minutes post-intervention under standardized conditions. the control group received routine health center training. data analysis was performed using spss software version 26, employing descriptive and inferential statistics, including repeated measures analysis of variance (rma) and analysis of covariance (ancova), with a significance level set at 0.05.results: the results of the rma indicated a significant interaction between time and group for both sbp (p<0.001) and dbp (p<0.001). also, the intergroup effect for sbp was significant (p<0.001), demonstrating that the intervention group experienced a significantly greater reduction in average sbp compared to the control group. intra-group analysis revealed a significant decrease in sbp before and after aromatherapy in the intervention group (p<0.001). in contrast, the control group did not show a significant change (p=0.068). unlike sbp, the intergroup analysis for dbp did not yield significant results (p=0.141).conclusion: considering the rising trend of high blood pressure and its widespread complications, along with the positive effects of aromatherapy as a cost-effective and accessible intervention, lavender inhalation aromatherapy is recommended as a complementary treatment strategy in conjunction with other methods.