تاثیر توانمندسازی براساس مدل گیبسون بر خودکارآمدی و کیفیت زندگی مادران دارای فرزند مبتلا به تالاسمی

زمینه و هدف: کیفیت زندگی و خودکارآمدی پایین از جمله مشکلات مادران کودکان مبتلا به بیماری‌های مزمن است. مطالعه حاضر با هدف تعیین تاثیر توانمندسازی براساس مدل گیبسون بر خودکارآمدی و کیفیت زندگی مادران کودکان مبتلا به تالاسمی انجام گرفته است.روش بررسی: در این مطالعه نیمه تجربی، جامعه پژوهش مادران کودکان مبتلا به تالاسمی مراجعه‌کننده به کلینیک بیماری‌های خاص شهرهای رفسنجان و کرمان در سال 1399 بودند. حجم نمونه 25 نفر بود. نمونه‌ها به صورت در دسترس انتخاب و در دو گروه قرار گرفتند. در گروه مداخله، مادران در 5 جلسه آموزشی که براساس مدل گیبسون طراحی گردید، شرکت نمودند و در گروه کنترل مادران مراقبت‌های معمول را دریافت نمودند. ابزار جمع‌آوری اطلاعات پرسشنامه‌های خودکارآمدی zhang و کیفیت زندگی sf36 بود که قبل از مداخله و 6 هفته بعد از اتمام جلسات تکمیل شد. داده ها با استفاده از آزمون‌های تی‌مستقل، تی‌زوجی و کای‌اسکوئر در نرم‌افزار spss نسخه 18 تجزیه و تحلیل شد.یافته‌ها: قبل از مداخله، میانگین نمره خودکارآمدی و کیفیت زندگی بین دو گروه تفاوت آماری معناداری نداشت (به ترتیب 0.31=p و 0.47=p). بعد از مداخله، میانگین نمره خودکارآمدی در گروه مداخله (9.36 ±68.81) به طور معناداری بیش‌تر از گروه کنترل (6.87 ±44.69) بود (001/0p<)، اما میانگین نمره کیفیت زندگی بین گروه مداخله (10.08 ±60.64) و گروه کنترل (11.41 ±56.19) بعد از مداخله تفاوت معناداری نداشت (0.19=p).نتیجه‌گیری: براساس نتایج، توانمندسازی براساس مدل گیبسون روش مناسبی جهت افزایش خودکارآمدی مادران کودکان مبتلا به تالاسمی است، اما در زمینه تاثیر بر کیفیت زندگی مطالعات بیش‌تری پیشنهاد می‌شود.

Effect of empowerment based on the Gibson model on self-efficacy and quality of life in the mothers of children with thalassemia

Background Aim: Reduced quality of life and selfefficacy are among problems of mothers of children with chronic diseases. This study aimed to determine the effect of empowerment based on the Gibson model on selfefficacy and quality of life in the mothers of children with thalassemia.Methods Materials: In this quasiexperimental study, the study population were the mothers of children with thalassemia referred to rare disease clinics in Rafsanjan and Kerman in 2020. The sample size was 25. Mothers were selected by the convenience sampling method and divided into two groups. In the intervention group, mothers participated in five training sessions based on the Gibson model, and in the control group, mothers received routine care. Data collection tools included the Zhang rsquo;s selfefficacy questionnaire and the SF36 which were completed before the intervention and six weeks after the intervention. Data were analyzed using chisquare test, independent and paired ttest via the SPSS software version 18.Results: Before the intervention, the mean score of selfefficacy (P=0.31) and quality of life (P=0.47) were not statistically significant between the groups, but after the intervention, the mean score of selfefficacy in the intervention group (68.81 ±9.36) was significantly higher than that of in the control group (44.69 ±6.87) (P<0.001). But there was no significant difference in the mean score of quality of life between the intervention (60.64 ±10.08) and control (56.19 ±11.41) groups after the intervention (P=0.19).Conclusion: According to the results, empowerment based on the Gibson model is an appropriate method for improving selfefficacy in the mothers of children with thalassemia. However, further studies are recommended about its effect on quality of life.